Ik weet vooral hoe het zou moeten voelen
Ik volg al even het nieuws niet meer, maar de algoritmes van sociale media geven me toch de zaken waar ik naar kijk, wil kijken of ga kijken. Zo kwam er een stukje naar voren, waarin ze bespraken dat mannen een jurk dragen op de catwalk. Het was een interessant stuk. Ze focusten vooral op mannelijke- en vrouwelijke kleding. Ik dacht daar verder over na. De mannen in de video waren kleurrijker gekleed dan de vrouw. Ze zaten aan een tafel, dus ik kon enkel hun bovenstuk zien. Zij droeg een salie kleurige zijden blouse. Hij, de interviewer, droeg een wit hemd en een blauwe blazer. Hij, de expert, droeg een fel blauwe top met ruches.
Wellicht zijn er nu al een aantal lezers die zich niet zo veel kunnen voorstellen bij de omschrijvingen. Daarom maken we in deze wereld categorieën of hokjes. De top die de expert droeg zou dan volgens de niet kenners onder vrouwelijk vallen. Ik vermoed dat ik nooit iets dergelijks ga dragen of maken. De combinatie van een felle kleur, met opvallende details geeft mij een verkleed gevoel. Ik vond het fijn om te zien dat hij zich er zichzelf in voelde. Sommige mensen houden van veel details en ornamenten en anderen minder.
De andere man, de interviewer, die dan kleding droeg die in deze maatschappij als mannelijk benoemd zou worden, dat is ongeveer wat ik draag. Een donkerblauwe blazer met een witte blouse. Ongeveer een jaar geleden deed ik mee als de manager in een kinder-tv reeks. Wat ik je zojuist omschreef droeg ik daar. Dat droeg ik, omdat ik dit een goede outfit vind om op tv te komen en omdat dit ook was wat ik effectief die dag aan had. De reden dat ik meedeed in die reeks was omdat ik het niet vond kunnen dat de managers allemaal mannen waren. Dit was pas een uur voor we die scène draaiden dat het me opviel, vandaar dat ik dus droeg wat ik aanhad.
Momenteel werk ik aan een bestelling in salie-groen grijs voor een man; de kleur die de vrouw aan de tafel droeg. Zijn kostuum is uitgevoerd in linnen en katoen. Een fijne zijden blouse; is dit nu per se vrouwelijk? Ik kwam onlangs een tekst van vier jaar geleden tegen: ‘vrouw zijn gaat niet over shoppen en lippenstift denk ik. Want anders zou ik geen vrouw zijn, niet dat ik weet hoe dit voelt. Ik weet vooral hoe het zou moeten voelen.’
Deze vraag komt wel vaker naar voren in kleermakerszit, maar minder in mijn hoofd de laatste tijd. Door de discussie over de jurken, merkte ik een tweetal dingen op die ik doe: wat als we kleding, of anderen dingen die we zien, proberen te benoemen zoals we ze zien? Oké, niet iedereen is een kleermaker, maar ik denk dat het belangrijk is om wat je ziet en hoe je dit categoriseert probeert te scheiden. Mannelijke kleding en vrouwelijke kleding bestaat eigenlijk niet. Het is wel zo dat jurken in onze maatschappij voor het grootste deel door vrouwen gedragen worden.
Verder stel ik ook nog voor om die man-vrouw opsplitsing te zien als een kenmerk dat we niet in het moment aanwezig zijn. Waarom heeft ons hoofd nood aan categoriseren? Omdat er teveel info is die niet verwerkt kan worden. Als je een grote taak voor je hebt, deel je die op in segmenten. De grote hoeveelheid aan informatie is hier dat iedereen uniek is en dat we meer mensen tegenkomen dan we kunnen leren kennen. Dus zoeken we naar uiterlijke, wat we het eerste kunnen zien, elementen om te beslissen of we in een persoon investeren. Dus ik stel voor dat als de man-vrouw tegenstelling zich voordoet, dat we even ademen. Zo landen we terug in ons lichaam en kunnen we onszelf de volgende vraag stellen: waar wil ik op focussen? Is dit een begin of een einde? Welke betekenis geef ik aan deze situatie?
De expert gaf de volgende verklaring op de vraag ‘waarom reageren mannen daar heftig op?’; omdat zijn vrouwelijkheid de mannen hun mannelijkheid in twijfel trekt. Maar ik zou dieper durven graven, op persoonlijk niveau. Iemand die de moed heeft om zichzelf te laten zien en te laten zijn, dat is confronterend om te zien. Als jij een onduidelijke ‘ik’ hebt, maak je gebruik van die categorieën om je te gedragen en kleden. Een ander die zich buiten die hokjes kleedt, stelt de categorieën in vraag maar triggered ook de vraag ‘wie ben ik dan eigenlijk?’ Dus vandaar mijn suggestie wanneer er zich een duidelijke dualiteit aandient: adem in en adem uit. Vraag je vervolgens af: ‘wat laat ik van mezelf zien en wat laat ik mezelf zijn?’
Ik sta mezelf toe te voelen dat deze gehele vrouwzijn-verhalen iets in me triggeren. Ik neem de tijd om te voelen. Ik focus op mezelf laten zien en laten zijn. Dit is een einde in die man-vrouw tegenstelling. Voor mij heeft deze nooit echt bestaan. Ik merk nu door dit te schrijven dat het toch niet zo over die man-vrouw tegenstelling gaat. Ik aanvaard radicaal dat ik de ander zijn gevoel als waarheid ervaarde. Ik gebruik de expressie ‘radicaal aanvaarden’ altijd met de verleden tijd, omdat het iets is wat ik wil loslaten. Ik wil het idee wat vrouw en man zijn, en hoe het zou moeten voelen, loslaten.
De zin ‘ik weet vooral hoe het zou moeten voelen’, die ik jaren geleden schreef. Dit vind ik zwaar om terug te vinden. Hoe hard ik vecht en reageer op hoe een ander zijn gevoel mijn realiteit was. Het vrouw zijn van shoppen, lippenstift, felle kleuren en veel details, dat kan voor anderen als zichzelf voelen. Maar dit is niet mijn realiteit, noch mijn gevoel. De andere kant van jezelf laten zijn en laten zien is de ander laten zijn en laten zien.
Suitably yours,
Annelies