Wat als je je kleerkast zou uitruimen met Ne me quite pas en Xavier Rudd op de achtergrond?

Wat ik fijn vind aan naar Jacques Brel luisteren is dat ik, hoe langer ik in Brussel woon, ik meer van de teksten versta. Na een paar jaar in Brussel merkte ik het verschil tussen een taal spreken en de taal machtig zijn. Als je de taal spreekt vertaal je en dacht ik nog vanuit mijn eerste taal. Maar een taal machtig zijn is het gevoel dat je in die taal denkt. Door in een stad te leven waar ik de meeste zaken in het Frans regel betrap ik me erop dat ik als ik een winkel binnenstap in die taal begin te denken. 

Af en toe zet ik eens Brel op. En zonder na te denken versta ik elke keer meer van zijn teksten. Hij is een geweldige schrijver. Een van de weinige gedichten wat ik bij me houd is één van hen. Het is een mooie wens wat hij de lezer toewenst in het leven. ‘Je vous souhaite surtout d’être vous’, is de zin die in mijn atelier en mijn leven er echt toe doet. 

Ja, ik zou zoals nu gewoon de tekst van ne me quite pas kunnen opzoeken en wellicht vind ik zonder veel moeite een vertaling, wat ik nu dus deed om de zin te vinden die me deze keer zo raakte. Maar door geleidelijk aan zijn nummers laag per laag meer te verstaan ontstaan er geduldig beelden bij de woorden die hij zingt. Zijn teksten zijn zeer beeldend en ik denk beeldend. Dus het stimuleert mijn inspiratie en verbeelding om te teksten gestaag te laten binnendringen. 

Volledig terzijde ben ik nu Xavier Rudd aan het luisteren. Normaal staat er niets op terwijl ik de Kleermakerszit uitschrijf. Ik bedenk deze eerst en daarna tik ik deze uit. Denken kan ik niet zo goed aan mijn laptop, maar Xavier zingt meditatieoefeningen; heel veel herhaling dus. In herhaling herken ik mezelf. En daarnaast zie ik in herhaling de kleine veranderingentjes die ik evolueerde. Dat geeft een rustige kadans, die ik kan hebben tijdens dit schrijven. Hij heeft trouwens een nummer van twee uur (Spirit Brid) waar ik de afgelopen weken al vaak naar luisterde. Ik ben dan ook een kleermaker, die graag aan meditatie doet, vandaar kleermakerszit ;)

Alles wat toch al aan het wegglijden was kan vergeten worden. 

Ineens had ik het beeld van de zee en golven. Twee beelden die wel vaker in meditatie gebruikt worden. Dingen komen en gaan, net als de golven. Dus laat jezelf, wat er gebeurt, zien en zijn als golven. De zin van Brel maakte, voor mij, de combinatie met een andere beeld. Geef het aan de zee. Als ik bijvoorbeeld suiker in water doe verspreidt dat zich over het gehele water en maakt het de zoetigheid minder intens en draagbaar. Iets wat vandaag belangrijk is heeft volgend jaar, of binnen tien jaar, minder impact op mijn leven. 

Hij vraagt wel dat dit hem niet verlaat. De bewegingen die in die zinnen zitten vind ik boeiend. Wie we zijn als mens verandert continu. Ons lichaam verandert en vervangt zichzelf om de zoveel tijd. Wat er rondom ons gebeurt verandert. We leven in een tijdperk van verandering; sla er Jan Rotmans op na. En toch leven we in een samenleving waar zekerheid en vaststaande dingen zo belangrijk zijn. Zouden dit dan de ankerpunten in de zee zijn? 

Nu schiet een verhaal van een klant me te binnen, die een boot heeft. Blijkbaar is een anker toch niet zo zeker om te verankeren. Daarom bestaan havens. Daar ben je zekerder, maar in de winter zet je de boot toch beter op het droge en kijk je hem even na. 

Brel vraagt om hem niet te verlaten. Alles kan vergeten worden, wat toch al aan het wegglijden was. Hij trekt iets of iemand terug, die hem aan het verlaten is. Met het argument ‘alles kan vergeten worden’. Met genoeg water is elke hoeveelheid suiker te drinken. Hoe dan ook was dit al aan het wegebben of wegglijden, ziet hij. Dit is een beweging, die ik vaak in het denken herken als ik praat over kleding die jou (onder)steunt. 

Ik kan er niet om heen: ik denk toch dat het nodig is om het even over redeneerwijzen te hebben. De groei redeneerwijze en de vaststaande redeneerwijze. De laatste wijze: daar is wat je kan, wie je bent en hoe jij je gedraagt een vaststaand iets. Identiteit is dus vaststaand. Kan je iets niet, dan ga je dat nooit kunnen. Kan je het wel dan zal je dat altijd kunnen. De groei redeneerwijze denkt vanuit groei en evolutie. Wie je bent, wat je doet en hoe je iets ervaart zijn in groei en evolutie. Ik kan dit, hoe kan ik hier meer mee doen. Ik kan dit nog niet, hoe kan ik het leren. Ik vind het bijna nutteloos om te melden dat je met de vaststaande manier van denken nergens geraakt. Dan bleef een baby in de buik. Maar deze manier van denken sluipt toch, via media en reclame die het erin rammen, erin. Hersens geloven alles wat je ze vertelt. Ik kies ervoor om die van mij in mijn voordeel te laten werken. 

En dit is de beweging die ik in Brel zijn zinnen zag. Het laten zien en zijn tussen dat het toch al aan het wegglijden is en dat je niet wilt dat het je verlaat, want alles kan vergeten worden. Luisteraars die teveel gewicht geven aan het vaststaande, de zekerheid die maatkleding die tien jaar meegaat kan geven. Die staan niet open voor het groeiende wat die maatkleding kan geven. Simpel, doordat ik niet hoef te gaan winkelen of na te denken over de kleding die ik aandoe, heb ik veel meer tijd om de dingen die er echt toe doen uit te voeren. Maar als ik die kleding te vaststaand maak, vaak wordt dan het woord uniform gebruikt, dan zit je vast. 

In één van mijn modedans performances die ik maakte gebruikte ik dit nummer. Ik moet even rekenen hoeveel jaar geleden ik 18 was; het jaar waarin ik afstudeerde van het middelbaar met een grote buis voor Frans. Ik deed een dans, waarin ik de handdruk en een knuffel die je van een ander krijgt, probeerde aan mezelf te geven. In die dans slaagde ik er niet in om de verbinding van die knuffel of handdruk aan mezelf te geven. Dat was toen mijn vertaling van ne me quite pas. 

Nu zie ik geef ik aan de zee en ervaar ik de golven. 

Ik voel dat ik een conclusie kan maken. Het kan zijn dat ze nog evolueert maar dan hou ik je op de hoogte. Meestal als ik vastzit in het leven heeft het met de vaststaande denkwijze te maken. Iets dat ik wil vasthouden, waar ik alles zou voor willen doen, maar dat toch al aan het wegglijden is. 

Suitably yours,

Annelies