Opdagen

Relaties stoppen, omdat je niet meer komt opdagen voor de ander, niet omdat er dingen verkeerd gezegd of gedaan zijn. Dit is een quote die ik op sociale media zag passeren en waarvan ik voelde: dit is juist. 

Als ik terugkijk naar relaties die niet verder zijn ontwikkeld, is het inderdaad omdat ik - en de ander - gestopt waren met opdagen. Het is zelf bijna een regel die ik gebruik op momenten waarop ik niet goed weet wat te doen in een relatie. De ander gaat door een moeilijk moment; ik weet niet goed hoe daarmee om te gaan of ik vermoed dat het niet eenvoudig gaat zijn. Dan hou ik die relatie voor de spiegel. Is deze waar en waardevol voor me? Zo ja, dan daag ik op. 

En dit geldt ook voor mezelf. Daag ik op voor de lastige momenten? Daag ik op voor de momenten waarop ik het niet meer weet? Daag ik op voor mijn emoties? Nu had ik daar een beter inzicht in waarom dit een keuzemoment is. Een relatie bouw je stapje voor stapje op. In het begin daag ik op, omdat het fijn is. Ik daag op, omdat het me een goed gevoel geeft. Ik daag op, omdat het gevoel van verbondenheid blijft. Alhoewel ik niet weet of je hier al over verbondenheid kan spreken. De eerste reden van opdagen is heel persoonlijk. Iets trekt je aan, het voelt fijn. 

Heel geleidelijk aan, en vaak toevallig lijkend, ontstaat er een mini-moeilijkheid. De eerste keer dat het fijne gevoel niet vanzelf gaat. Het is klein, een mini-verschil in verwachtingen. Iets waarvan ik dacht dat de ander het ging doen, deed diegene niet of blijkt diegene niet te kunnen. Een mening die ik deelde, blijkt niet gedeeld. En hier komt ‘moed’ in het verhaal. De moed om op te dagen. In deze eerste mini-moeilijkheid heb ik oneindig veel opties, maar eenvoudig gesteld komt het neer op: kies ik ervoor om op te dagen voor de relatie of niet?

Om die keuze te maken is het belangrijk te evalueren of de relatie waar en waardevol voor me is. In geval van nee, dan laat je dit moment voor wat het is. Dan gaan beiden hun verhaal van de mini-moeilijkheid voor zichzelf vertellen. Dit is nu eenmaal wat onze hersenen doen: verhalen maken. Er gebeurde iets wat geen duidelijk verklaring heeft, dus gaat ieder voor zich zijn verhaal ervan maken. In deze mini-keuze om niet op te dagen, kies je er dus voor om de relatie geleidelijk aan te laten gaan. 

Stel dat je voelt dat de relatie het wel waard is om voor op te dagen, dan ga ik het gesprek aan.  Ik evalueer eerst voor mezelf wat er gebeurde in de mini-moeilijkheid. Dit is inderdaad gelijkaardig aan het verhaal dat ik mezelf ook zou vertellen als ik niet in de relatie zou investeren. Maar ik bekijk dit verhaal met de ogen van hoe kunnen we hier samen evalueren? Hoe kan ik (en de ander) hierin groeien? Waar moet ik me excuseren? Waar was ik niet in lijn met mijn waarden? Waar vind ik dat de ander over mijn grens gaat? Hier hou ik het verhaal voor de spiegel van mijn waarden en het feit dat deze relatie het mij waard is om in op te dagen. 

Ik zet de intentie op wat ik in dit moment, dat ik naar mijn verhaal luister, zie als een mogelijkheid met nog onbekende informatie over mezelf. De ander heeft ook een versie van de mini-moeilijkheid. Ik vind het belangrijk om te leren van het verhaal dat ik mezelf vertel, voordat ik het gesprek aanga. Omdat ik dan ook met de informatie over mezelf het gesprek kan binnenstappen. Misschien heb ik ergens nood aan wat ik niet duidelijk maakte; misschien is er voor mij een grens die voor de ander er niet is of misschien deed ik iets wat niet ok is. In elke omstandigheid komt het neer op communiceren, maar daarvoor moet ik eerst voelen waar ik sta. 

Vervolgens ga ik het gesprek aan. Met als doel te luisteren naar het verhaal dat de ander zich vertelt over de mini-moeilijkheid. Het gaat niet om wat juist is of fout. Het gaat hem om te weten te komen: waar heeft de ander nood aan? Is er een grens die ik of we niet zagen? Het is samen exploreren waarom dit voor beiden van ons moeilijk is. De reden dat dit in een relatie met mini-momenten begint is omdat dit niet eenvoudig is. Dus de eerste gesprekken gaan over onbenullige dingen waar je gemakkelijk zou kunnen overstappen. 

Maar toch weet ik dat het belangrijk is om daar in op te dagen. Omdat ik zo zeg tegen de ander: ‘jij doet er toe.’ Ik wil jouw verhaal weten. Ik vind jouw noden waardevol en iets waar ik voor wil staan in deze relatie. Doordat het zo klein is leer je dit niet-evidente gesprek te hebben en zo groeit de relatie verder en komen we dichter bij elkaar. Zo komen er ook andere moeilijke momenten. Moeilijke momenten over moeilijke onderwerpen, moeilijke momenten in moeilijke situaties, moeilijke momenten in moeilijke periodes en andere moeilijkheden. 

Als ik dichterbij kom en we zijn verschillend, dan gaan die verschillen naar boven komen. En dat levert moeilijke momenten op. Door te kiezen om op te dagen, gaan we door het moeilijke moment en wordt het iets minder moeilijk. Zo komen we dichter bij elkaar en herhaalt de cirkel zich. Waarom zou ik dit dan doen? Omdat het fijne gevoel, van in het begin, dieper en sterker wordt. Ik weet nog meer wat ik aan de ander heb. Ik ken mezelf beter in verschillende situaties met de ander. Ik kan nog meer vanuit mijn eigen waarden, waarde en waarheid opdagen. 

Mini moeilijke momenten zijn bijvoorbeeld: je hebt geen regenkleding bij je en de regensluizen gaan open. Je bent niet gekleed op de gelegenheid waar je bent. Die broek waar je je altijd goed in voelde, blijkt toch niet zo goed te zitten op dit moment. Na lang twijfelen over je outfit, denk je de gehele dag dat je de andere had moeten kiezen. Je krijgt niet het compliment op je kleding dat je had willen horen. Je deed moeite om er goed uit te zien, maar andere zien geeft je het gevoel dat je een rondlopende dweil bent. Je wou die jurk met dat vestje aan doen, maar de logistiek van het wassen en strijken krijg je niet in de planning geduwd. Je denkt dat geen enkele kleding jou ooit gaat passen. Je weet wat je wilt, maar je vindt het niet in het aanbod. 

Is deze relatie waar en heeft deze relatie waarde voor je? Dan raad ik je aan om op te dagen, vooral bij de eerste mini-moeilijkheden. Op die manier bouw je een langdurige- en ondersteunende relatie met dat kledingstuk.  

Opdagen is geïnspireerd op het boek Rising Strong van Brené Brown.

Suitably yours,

Annelies