Mijn mond houden.

‘Klanten willen toch van een modeontwerper dat die hen meeneemt in een verbeelding.’ Die opmerking van hem bleef bij me, waar de rest van de meeting over ging niet meer. Ik schreef al eerder over verbeelding en dat dit een uiting of toegang is tot één van mijn belangrijkste waarden, namelijk authenticiteit. 

Waarom heb ik dan het idee dat die zin niet met mijn waarheid strookt. Maar welk deel komt niet overeen met datgene wat ik zeggen wil? Het kan ook aan de vertaling liggen; hoe goed ik me in andere talen ook voel. Soms pauzeer ik een gesprek om de echte betekenis van een woord toch te achter halen. Het maakt niet zo uit wat de ander nu juist bedoelde, maar ik merk dat er voor mij een groot verschil is tussen illusie, verbeelding en fantasie. 

Verbeelding is wat we missen is deze wereld, vandaar dat ik in interactie met anderen dit vaak stimuleer. In de realiteit wil dat zeggen dat ik vooral mijn mond moet houden en focussen op horen wat de ander zegt. Zo gaf ik laatst een les in kleur, waarin de deelnemers stapsgewijs, met oefeningen, hun kleurenpalet schilderden. Soms zijn daar mensen bij voor wie schilderen en kleuren mengen lang geleden is; de lagere school. Maar iedereen weet wel ongeveer hoe dat moet, dus geef ik een klein beetje theorie maar verder is het aan hen om te exploreren en te ontdekken. 

De oefening begint met terugdenken aan een moment dat ze zich goed voelden. Dat gevoel even geheel terug laten komen en vervolgens de omgeving. Door de omgeving te verbeelden, worden de kleuren duidelijk. En dat is de bedoeling: dat ze een kleur die voor hen dat gelukkig gevoel beaamt schilderen. Ze moeten de kleuren op hun blad vergelijken met de kleur in hun hoofd. Dus meer dan soms even helpen (hoe maak ik die kleur donkerder of intenser?) moet ik niet doen. Dit is vaak de les waar de deelnemers een open mind ervaren, zo blijkt uit de evaluaties. Dat is de les, zeker online, nu ik mijn mailbox opruim of ander werk meeneem. Omdat ik vooral hun verbeelding moet laten werken en hen de toestemming geef om te zoeken en te ontdekken. 

In die zin ben ik daar als modeontwerper hen aan het meenemen naar hun verbeelding. Meestal is er een moment, waarop een deelnemer vastloopt of gefrustreerd geraakt en dat is exact het moment wat de deelnemer of de groep nodig heeft. Je eigen verbeelding volgen is niet gemakkelijk en vraagt je om oncomfortabele dingen te doen. Het is dan niet aan mij als begeleider om dat weg te nemen, maar om dat te erkennen en te laten zijn. Meestal is dat genoeg en kan die groep of deelnemer weer verder. 

Zoals ik hierboven al schreef is het lastigste voor mij mijn mond houden, zeker als de ander naar mijn antwoord hunkert door ernaar te hengelen. Ik zou hen kunnen meenemen in mijn verbeelding. Ik zou hen de illusie kunnen voorhouden dat al deze kennis gewoon maar uit de wereld te vissen is. Maar nee, ik weet dat ik het meeste leerde van mijn verbeelding proberen te realiseren. Proberen staat daarom voor dat ik evenveel faal als slaag. 

Wat een illusie zou kunnen doen voor hen of voor mij op momenten dat ik niet meer geloof in mijn eigen verbeelding, is het je wegnemen uit de realiteit. En dat is ook nodig in verbeelding, want zoals je weet krijg je de oplossingen en ideeën op het moment dat je net niet met het project bezig bent. Omdat je dan in een andere realiteit bent, kijk je van een afstand naar de realiteit van het project. In een illusie of fantasie is er weinig van beiden, noch de afstand noch het aanwezig zijn in de realiteit. Wat er wel is, is het verlossende gevoel van niet hier en nu te moeten zijn en de realiteit te kunnen wegduwen. 

Mode ontwerp gaat over het verbeelden van de basis van de realiteit. Vanuit wat jou jezelf laat zijn. Het weggaan van eender welke realiteit dat eigen is aan fantasie laat niets zijn. Het laat je dingen zien, voelen en ervaren, waar je misschien naar wil streven. Maar doordat het niet in een realiteit is, blijft het zo wat in de vorm van een illusie. 

Stel dat een modeontwerper de volgende verbeelding heeft van zijn ideale klant: een vrouw die leeft vanuit liefde. Ze houdt van zichzelf en geeft dit ook aan de wereld. Doordat ze van zichzelf houdt, kiest ze kleding in vormen en kleuren die haar in haar waarde zetten. Op basis van deze insteek ontwerpt hij een collectie. Het stuk illusie zit hem in het gebrek aan connectie met de realiteit. De verbeelding en het verhaal hierboven omschreven spreekt me aan, maar dat wil daarom niet zeggen dat ik bepaalde zaken ga dragen. 

Als mode industrie hebben we jouw verbeelding over jezelf nodig. Zo kan jij kleding dragen die je laat zijn. Zo kan ik horen wat jij zegt en zal ik mijn best doen om mijn mond te houden.

Suitably yours,

Annelies