Idealisme is geïnspireerde eenzaamheid.

Het is, onder andere, idealisme dat in de weg staat van een duurzame kleerkast en zelfs leven. Ik definieer idealisme als een focus op hoe iets ideaal zou kunnen zijn. Dit kan gaan van een kledingstuk, tot iets dat je eet, je werk of relaties. Het is een grote nadruk op kijken naar hoe iets zou kunnen zijn. Het is veel energie geven aan het bedenken wat beter en anders kan. 

Dit werd me duidelijk door een diepere betekenis van een zin, die ik al eerder schreef: Liefde voelt anders dan je denkt. Maar hoe voelt dat dan? Ok, voelen bevindt zich  in de woordeloze wereld, maar is dat net niet wat ik probeer te verwoorden, die lastig en gecompliceerde te verwoordenheid. Dus die vraag spookte al even door mijn hoofd, toen ik een passage in het boek ‘mijn briljante vriendin’ van Elena Ferrante las.

Het vijftienjarige hoofdpersonage is op het stand met de jongen, waarop ze verliefd is. Hij kan een pak beter zwemmen dan haar. Hij gaat heel diep de zee in voor een lange tijd. Het begin gaat ze mee en wanneer het haar te diep en te ver wordt, gaat ze terug. Dan zit ze op het strand naar het puntje in de zee te kijken en maakt ze zich zorgen wanneer ze hem, dat puntje, niet mee ziet. Ze voelt ze zich opgelucht, wanneer het puntje weer verschijnt. Daaruit concludeert ze dat ze echt van hem houdt. 

Amai, dit is exact wat ik in mijn hoofd hoorde op die leeftijd. Het zitten en kijken voor mezelf benoemen als een daad van liefde. Het bewonderen van de kunde van hem. Het moment zien als een aanleiding om allerlei zaken te dromen en verlangen, en net daarom dat moment als zeer waar ervaren. Het effectief alleen op het strand zitten, maar in gedachten en denken me zo verbonden voelen met de wereld en anderen. Concluderen dat iets liefde is, zonder me af te vragen hoe het voor me voelde. 

Vervolgens moest ik me ervoor behoeden mezelf niet te hard te veroordelen, want dit is totaal geen liefde. Het is hoogstens eenzaamheid die geïnspireerd wordt. Ik zie en voel nu hoe de Annelies van jaren geleden dit zo ervaarde als in de passage. De waarheid dat het verhaal in mijn hoofd me gaf. De zwaarheid van het moment dat die waarheid bevestigde. Ik herinner dat dit toen zo sterk, waar, zwaar en echt voelde. Een moment dat je zweeft van het zien van de verlichting van de waarheid. 

De passage in het boek is een moment van onverschilligheid van hem tegenover haar. Wat ik ook al eerder schreef, het tegenovergestelde is van liefde. Een andere zin die ik las en de tijd deed stilstaan: Onverschilligheid is het tegenovergestelde van Liefde. Zo stond het daar te lezen, vier jaar geleden. Mijn reactie was wacht, wat staat daar nu juist. Die zes woorden heb ik meer dan zes keer moeten lezen om deze echt te zien. 

En wat is juist onverschilligheid? Ik ken dat woord wel, maar hoe vat je dat? Hoe voel ik dat? Onverschilligheid of in het Engels indifference is: ‘het verandert je niet hoe een ander of een situatie zich aan je laat zien.’ Ik voelde dat ik dat gevoel heel goed kende. Het verlangen dat een ander een reactie geeft door mijn zijn. Het ervaren van in het niets te zijn. Of ik er nu ben of niet ben, wat maakt het uit? Of ik dit nu doe, zeg of deel, het verandert niets. 

Druppelsgewijs merkte ik dat ik in een onverschillige wereld leefde. Ik weet nog, dat ik na enige tijd te investeren in het onderzoek naar die paar woorden, mezelf toestond om even met het leven verder te gaan. Terwijl ik dagelijkse dingen deed zag en herinnerde ik hoe onverschillig de wereld, waarin ik leefde, was. 

Een paar weken na het lezen van die zin over liefde en onverschilligheid maakte ik de keuze om te leven in liefde. Ik zie mezelf nog schrijven. Ik heb geen idee wat liefde is, maar onverschilligheid werkte niet voor me. Ik gaf mezelf de toestemming en de uitdaging om te gaan zien wat is dat liefde, hoe voelt dat en wie weet is het beter dan onverschilligheid. 

Door het lezen van die passage in het prachtige boek van Ferrante, zie ik nu wat ik deed om te leven in de onverschilligheid. Ik leefde in een wereld van denken, waarin wat zou kunnen zijn, de hoofdrol speelde. In tegenstelling tot wat ik ervoer en hoe ik me voelde. Ik zag het huidige moment als een bevestiging van mijn waarheid en verhalen. Maar de echte waarheid was dat ik zo eenzaam was dat ik die verhalen nodig had. 

Idealisme is geïnspireerde eenzaamheid. 

Suitably yours,

Annelies