Slachtoffer rollen
Naar aanleiding van iets wat ik in het nieuws zag, ging mijn analieserende gedachte naar het concept slachtofferrol. In de eerste instantie bleef ik in de context van het nieuwe hangen. Maar toen stelde ik me de vraag: waar neem ik de slachtofferrol in?
Ik merk op dat ik in bepaalde domeinen van mijn atelier in een rol verval, waarbij ik afhankelijk ben van de omstandigheden. Er is, volgens de wetten van deze rol, weinig dat ik kan doen om medemensen tot aankopen te laten overgaan. Wie gaat er nu ineens meer betalen of langer wachten op kleding? De vergelijking tussen klaar-om-te-dragen-kleding, en het maat- en mensenwerk, dat ik aanbied is bijna te verschillend om ze tegenover elkaar te plaatsen. Naast de snelle grijpbaarheid van de andere kleding is er ook nog het prijsverschil wat de meeste mensen dwingt tot een inversteringsproces. Waarbij goedkope kleding aankopen een ontspannend, afleidend gedrag kan zijn, is het aankopen van een kledingstuk boven de 500 euro iets dat je niet alleen financieel plant.
Je zou nu kunnen zeggen: dit is de context, die zijn feiten. Wat ook het geval is, maar wat maakt nu dat ik hierdoor deze benader vanuit de slachtofferrol? De verantwoordelijkheid leg ik in deze rol, bij de ander. Het is ook zo dat ik niets in de pap te brokkelen heb over het financieel plan van anderen. Dit zie ik dan als de oorzaak van mijn onmacht over de situatie. Er is onmacht, de ander is de ander en ik ben rekenplichtig voor mij. Ik maak de keuze om dit als de oorzaak van de situatie te zien, wat me dan hulpeloos laat zien en zijn.
Door anderen op het nieuws, volgens mij, uiting te zien geven aan hun hulpeloosheid, kwam de link met onverbondenheid naar voren. Ik interpreteerde de diepere oorzaak van hun ongepaste gedrag, een gevoel van geen deel van deze maatschappij uit te maken. Als je jezelf verbonden voelt met de omgeving, maak je deze niet stuk. Door dit wel kapot te maken, verbindt een samenleving ook minder met degenen die het ongepaste gedrag stelden.
Wat dan opzich weer die sneeuwbal van slachtofferschap laat rollen: de oorzaak van de onmacht leg ik volledig bij de ander of de context. Wat maakt dat ik geen grip voel op de situatie en me ook niet kan motiveren om iets te doen. Dit laat het gedrag van hulpeloosheid zien. Wat juist de context en achtergrond is rondom die feiten in het nieuws, daar gaat het me niet om. Wat ik je wil laten zien, is dat waar ik het lastig vind om te functioneren, het te maken heeft met onverbondenheid. Het gevoel en de ervaring geen deel uit te maken van de samenleving; wie jij bent als individu wordt niet gezien noch gewaardeerd en er is het gevoel of de ervaring dat je niet zonder oordeel kan geven en ontvangen.
Wat ik hier voor mezelf uithaal is: herkennen dat ik op dat domein aan het slachtoffer-sneeuwbal-rollen ben. Dat ik die feiten bij me persoonlijk laat binnenrollen en dat het me een hulpeloos en gevoel van onmacht geeft. En dat een antwoord te vinden zal zijn in het pad van verbinding. Ik welke context wordt mijn werk gezien en gewaardeerd? (dit is nog iets te veel slachtofferrol naar mijn idee.) Op welke manier kan ik mijn werk laten zien en zijn, zodat het gezien en gewaardeerd wordt? Wat kan ik doen, zodat ik kan geven en ontvangen zonder oordeel?
Het eerste dat nu zo in mijn gedachten springt, is dat het aan mij is om me te beschermen en grenzen te stellen. Mezelf laten zien en zijn in een context die dat niet waardeert of ziet is extreem pijnlijk, maar dat hoef ik ook niet te doen, wanneer ik het pad van verbinding wil gaan bewandelen. Geven en ontvangen in een context waar oordeel duidelijk aanwezig is, maakt dat ik ook oordelend wordt. Welke grenzen kan ik stellen, zodat ik de ruimhartige aannames kan doen over de context en de ander?
De reactie van de ander zo min mogelijk binnen laten en daar een context voor creëren, waarbij ik mijn grenzen respecteer, verduidelijk en aangeef;
Me bewust zijn van het feit dat ik kies om mezelf en mijn werk te laten zien en laten zijn (en dit kunnen anderen niet of wel waarderen of zien);
Kiezen voor mensen die in de verbinding gaan staan en degene laten gaan die dat niet doet;
In mijn werk en atelier blijven, niet verdwalen in de ander zijn reactie, gedrag of ervaring (dat is zijn verantwoordelijkheid);
Vanuit ‘ik’ communiceren, omdat de ander mijn verantwoordelijkheid niet is en dit de enige context is die ik heb;
Mezelf afvragen en de moed hebben om mijn intentie in de realiteit te laten zien en zijn;
Ik kan delen hoe ik me voel en de ander ook; dit mag er zijn zoals het is.
Suitably yours,
Annelies