Bezoek de kerk.

Wellicht doe jij dat ook op vakantie: even een kerk binnen gaan. Al was het maar, omdat het fris en rustig is daar. Je kunt een stad lezen aan de hand van de architectuur. Wie de macht heeft, bepaalt en betaalt de gebouwen. De Kerk is lange tijd de mecenas van de kunsten geweest, vandaar de pracht en praal in een kerk. 

‘Maar hoe komt het dan dat de Kerk zolang de macht had’, vroeg hij. De Kerk gaf wat we als mens nodig hebben:

• Ze voorzag de maatschappij van een structuur en ritme in het leven: welke dagen werken we? Wanneer rusten we?;

• Ze gaf antwoorden op vragen die boven het dagelijkse gingen: waar gaan we naar toe als we dood zijn? Wat is het doel van het leven? Wat is een goed leven?; 

• Ze liet verbinding tussen de individuen ontstaan: door elkaar herhaaldelijk te zien ontstaat een vertrouwensband; 

• Ze geeft en heeft een gevoel van erbij te horen. Het is de primaire behoefte om deel uit te maken van een groter geheel. 

Na nog wat andere gebouwen en machthebbers te bekijken, vraagt hij: ‘wie heeft nu dan de macht?’ We geloven in het kapitalisme:

• Dit voorziet onze maatschappij van structuur en ritme. Kijk naar de stad die leeft wanneer de winkels open zijn, op het ritme van de solden;

• Kapitalisme geeft antwoorden op vragen door dagelijkse zaken in verbinding te stellen met de grotere vragen. Via je aankopen bepaal je je identiteit; 

• Via abonnementen, solden, promoties en andere technieken creëren we een patroon dat tot vertrouwen - en dus herhaling - leidt;

• Door mee te doen met de trends en tendensen koop je het gevoel van erbij te horen. De primaire behoefte om deel te zijn van een groter geheel. 

Maar de Kerk zijn donkere kant, kan dit toch nooit weg praten, merkt hij op. Natuurlijk had niets van wat in de naam van de Kerk en het geloof is gedaan, en wat tegen de rechten van de mens is, mogen gebeuren. Maar dan had deze kerk er niet gestaan. Is het dan dat misbruik dat artistieke hoogtepunten heeft gecreëerd? De hoeveelheid geld en handenarbeid, die nodig was om deze meesterwerken te maken, kan je dit alleen via misbruik bereiken? Het is de grootsheid en de hoeveelheid wat de kerken onder andere indrukwekkend maakt. 

Ik voel me in een houdgreep genomen door de vraag of misbruik de artistieke prestaties goed praat. Nee, absoluut niet. Maar dan zou ik kiezen voor een maatschappelijk verleden waar kunstwerken anders zijn. Dit is een vreemde houdgreep, maar ik weet dat makers en denkers hun weg altijd vinden. Ik schreef het al eerder: alles wat niet gegeven is vanuit liefde is gestolen. 

Het is aan de maatschappij om te bieden waar ze nood aan heeft, dat dit misbruik zo lang heeft kunnen doorgaan. De macht in de maatschappij heb je enkel als je dit krijgt van het grootste deel van de individuen. Als je elk individu geeft wat die primair nodig heeft, dan heb je de macht. Maar als ik kijk naar het masker van ‘erbij horen’ dat het kapitalisme nu heeft, dan zie ik een verhaal van angst en niet-goed-genoeg-zijn. De angst om geen liefde te verdienen; er is iets aan me dat maakt dat ik geen deel ben van het groter geheel. En het gevoel van ik ben niet genoeg, dus ik hoor er daarom niet bij. Met wat ik weet wat de Kerk deed, was dit ook een masker van vals erbij horen?

In hun wereldbeeld bestaan twee opties: je gaat met de tendensen mee óf niet. Je hoort erbij óf niet. Je volgt het ritme en de structuur óf niet. Je vertrouwt door de herhalingstechnieken óf niet. Je neemt de antwoorden op de grote vragen aan óf niet. Hoe stappen we uit dit misbruik en de valse tweeledigheid? Door jezelf te laten zien en laten zijn. Ons gevoel van erbij horen kan nooit groter zijn dan de mate waarin we onszelf accepteren. 

• Zoek een ritme en structuur die jou jezelf laat zien en zijn;

• Zoek antwoorden op de grote vragen in het leven en verbind deze met het dagelijks leven. In gesprek met anderen kun je ideeën laten groeien;

• Laat jezelf herhaaldelijk zien en zijn, want dit creëert vertrouwen met anderen en jezelf;

• Wees je bewust van je primaire behoefte om bij een groter geheel te horen;

• Investeer in jezelf laten zien en zijn in relaties;

• Doelen en verwachtingen die zo hoog zijn dat je misbruik moet maken, maken een vals gevoel van erbij horen.

Dit is wat gebeurde toen we de kerk bezochten. 

Suitably yours,

Annelies 

liefde is zijn en zien, hier met dit en nu.

Herlees even de vorige blogpost. Ik had dit net geschreven en ik zat alweer in een dergelijke situatie. 

Iemand mailde me dat hij mijn werk had gezien en dat het hem aansprak. Hij deed mij een voorstel, waarbij hij me een kans bood tegen betaling. Ik bekeek het even, het sprak me niet aan. Een paar dagen later belt een collega van die persoon mij op. In het gesprek is duidelijk dat die mijn werk niet gezien heeft, dus hoeveel is het compliment dan waard? Hun aanbod spreekt me niet aan. 

Maar ik merk dat dit me raakt. Ik ben van streek. Ik schrijf een kleermakerszit over dit onderwerp en ik zie, misschien onder andere daardoor, het zo helder voor mijn ogen gebeuren. En toch maakt het me van streek. Het gedrag, de gedachten en de gevoelens van anderen heb ik geen controle of verantwoordelijkheid over. 

Er is boosheid, want was die ander met zijn stomme gedrag er niet geweest dan had ik dit gevoel niet gehad. Dat is de gevoeligheid van jezelf te laten zien en te laten zijn, dat je met anderen in interactie gaat. Er is teleurstelling; is deze wereld echt zo een manipulerende-op-geld-uitzijnde toevallige samenscholing van mensen? Er is kritiek naar mezelf, want wat had ik kunnen doen om dit te voorkomen? 

Voor mezelf is het leerrijk om in kaart te brengen wat er aan de hand is. Ik probeer de emoties en wat ik aan mezelf vertel op te schrijven. Nu niet, maar later heb ik daar iets aan. Dit is wat er nu speelt. Vervolgens doe ik iets. Iets wat ik graag doe en mij een zekere rust geeft: koken, lezen, tekenen, wandelen. Als ik me me wat rustiger voel, dan kijk en luister ik naar wat ik mezelf vertel. 

Ik hoor de subtiel zure ik-ben-niet-genoeg stem. Dan ga ik terug naar de heilige graal. Schaamte kan niet overleven wanneer empathie er tegenover staat. Ik praat erover met iemand die om me geeft en me kan ondersteunen. Dit is geen evident gesprek, maar een hobbelig pad van zoeken. Ik wil vooral voelen dat de ander dit ook meemaakt en dat dit er mag zijn. 

Liefde is zijn en zien hier met dit en nu. 

Maar ik wil niet in een dergelijke maatschappij leven. Ik vind het niet fijn om met dergelijk gedrag om te gaan. Ik geloof in een menselijke maatschappij, waarin ieder zijn kennen en kunnen deel uitmaakt van een groter geheel. Waar we via creativiteit geven en verbinden met de ander. Waar noden en behoeften besproken kunnen worden. Waar we luisteren naar elkaar om de ander zelfstandig zijn behoeften duidelijk te krijgen. Waar iedereen gelijkwaardig is. 

‘Jaja, Annelies droom maar verder’, zegt het koor van realisten in mijn hoofd. Nu zie ik dat ik soms de we-moeten-eerst-zien-en-dan-gelovers te overtuigen, motiveerde. Ik manipuleerde anderen. In kleine gesprekjes, door hen niet te laten zien en laten zijn voor wie ze zijn. Door zo hard te geloven in wat ik hierboven schrijf. 

Ik wil anderen inspireren om zichzelf te laten zien en te laten zijn. Maar mijn visie of droom op een ander plakken is niet aanwezig zijn in het hier en nu. En is mijn droom niet realiseren maar motiveren. Ik kan niet zomaar een kledingstuk bedenken en dan anderen motiveren het te dragen, omdat ik dat een goed idee vind. De enige manier om een menselijke maatschappij te creëren is ook elke keer in het hier en nu te zijn. 

Liefde is zijn en zien, hier met dit en nu. En in die aanwezigheid zie je of we de ander kunnen laten zijn. Ik hoop dat je net als ik nu ook leest dat de meeste mode manipulatie is. 

Suitably yours,

Annelies 

een idee dat al even op me plakte.

Stel je wandelt en plots komt iemand op je af. Deze persoon begint een gesprek met jou. Je weet niet geheel of je dit echt wilt, maar je gaat het gesprek aan. Je gelooft namelijk in een menselijk samenleving ;)

De persoon in kwestie geeft je een compliment over je verschijning. Je vindt dit fijn om te horen. De ander wil duidelijk het gesprek verder zetten en jij kiest ervoor om open te staan. 

De aanspreker deelt zijn visie op de wereld en het leven. Voornamelijk door te vertellen wat er ontbreekt in deze samenleving: een gebrek aan contact, menselijkheid en vrolijkheid. En daarom knoopt die persoon gesprekken aan met vreemden. 

Mensen waarvan diegene voelt dat ze dezelfde vrolijke ziel zijn. Opnieuw is het fijn om dit compliment te horen. Je kiest er opnieuw voor om open te staan voor het gesprek. Nu komt de ander met zijn oplossingen voor het gebrek aan menselijkheid in de samenleving: we moeten dit en we doen dat zo. 

We moeten meer menselijk contact hebben en dit doen we door elkaar aan te spreken in het park. We moeten meer vrolijkheid maken en dit doen we door complimenten, aan mensen die we niet kennen, te geven. We moeten meer menselijk zijn en dit doen we door dit soort spontane gesprekken. Je bent geheel onder de indruk. 

En ja, het is fijn om met iemand te babbelen en even uit de bubbel van je eigen gedachten te zijn. Ja inderdaad, wat hij aankaart zijn potentiële oplossingen voor dingen die je ook mist in deze maatschappij.

Het gesprek rond af. Je hebt eerst een blij en vrolijk gevoel. Het is inderdaad fijn om met anderen te praten. Daarna voel je heel geleidelijk aan een subtiel zuur gevoel opkomen. Het gevoel van ik doe niet genoeg om een menselijke maatschappij te creëren. 

Herken jij deze situatie? En dit subtiel zure gevoel? (soms komt dit pas na hele lange tijd).

Ik koos er bewust voor om het voor jou te schrijven in plaats vanuit mezelf. Door in deze vorm te schrijven gaat het meer over jou en is het verhaal zelf al een vorm van manipulatie. Dit is een verhaal van manipulatie. In de psychologie wordt manipulatie en motiveren gezien als hetzelfde. Dit is een idee dat al lang op me blijft plakken. De subtiele zure manipulatie die ik vaak zie in deze maatschappij, vooral als mensen je geld willen, is niet zonder snijdende kanten. We worden gemotiveerd om dingen te kopen. We worden dus gemanipuleerd om dingen te kopen.  

Millimeter per millimeter krijg je het gevoel dat wat je nu doet, niet genoeg of goed is. De woorden zijn zo verfijnd uitgezocht dat je niet anders kan, dan erin volgen. Wie wil nu geen menselijke maatschappij? Maar het gedrag is het tegenovergestelde: het gedrag van de ander kan je enkel leren kennen door het verstrijken van de tijd. 

In deze verbeeldingsoefening liet ik de ander gebruik maken van de chaos. Chaos die de aanspreker eigenlijk zelf creëert. Door je in het wandelen te overvallen met een compliment is er chaos. Het is wel fijn om een compliment te krijgen, maar je was gewoon aan het wandelen. Wilde je dit gesprek nu echt wel? Omdat het een absurde, en ergens een positieve, situatie is, kies je voor de open manier om het gesprek aan te gaan. Dit principe herhaalt zich enkele keren in de tekst. 

Iemand die echt verbinding met jou als mens wil doet dit uit respect voor jouw ritme. Je kan geen vertrouwen, vriendschappen en menselijkheid manipuleren. 

Is een mooie winkel met een rode loper voor jou dan een vorm van manipulatie of ben ik het nu te ver aan het drijven? Ik vind het vrij vreemd dat iemand die me totaal niet kent, en nooit de moeite gaat doen om me te leren kennen, zegt wat ik zou moeten aandoen. 

Suitably yours,

Annelies 

Who runs the world?

Welk verhaal kan ik nu eens vertellen. Ik zou je graag een verhaal vertellen om je te inspireren jezelf te laten zien en laten zijn (voor jezelf). Het is de ongevoeligheid naar jezelf die je super gevoelig maakt naar de wereld. 

Ik zou je graag willen vertellen dat wat je in een ander aanspreekt, vaak net datgene is wat je niet van jezelf wil laten zien. Wellicht hou jij net als ik van pure mensen. Mensen die correct, menselijk en duidelijk delen. Dit zijn onderdelen van zelfvertrouwen. Het vreemde aan zelfvertrouwen is, dat het vanaf de buitenkant er totaal anders uitziet als dat het aanvoelt aan de binnenkant. 

Een groep of samenleving reageert heftig en afwijzend op het niet volgen van de regels binnen die eigen groep. Dus handelen, denken en voelen, buiten wat anderen van je verwachten en wat hoort, is niet evident. De zekerheid die een zelfverzekerd iemand je geeft; dat heeft ‘ie niet. De afwijzing en de heftigheid zijn echt. ‘Annelies jouw naam begint met een A van Anders.’ Ik heb een afspraak met mezelf dat mensen die geen ander woord vinden om mij te beschrijven dan ‘anders’, hun eigen creativiteit en die van mij niet ondersteunen en zo niet van belang zijn in mijn leven. 

Dit geeft me wel wat ervaring in bij mezelf horen en mijn eigen regels maken. Vroeger kreeg ik vaak de opmerking: ‘waarom moet jij (altijd) anders doen?’ Toen ik de regel nog niet had beantwoorde ik de vraag niet. Omdat het geen vraag aan mij is maar aan degene die hem stelt. Ik doe, denk en voel namelijk niet anders. Ik gedraag me in lijn met mijn waarden, waarde en waarheid. Dit verhaal is niet af of zwart-wit, maar als ik me naar jouw waarden of die van de groep moet gedragen, dan heb ik niets aan deze conversatie. Het is zelfs erger dan niets. Ik moet tijd, energie en weerwerk leveren aan het omgaan met waarden, waarheden en waarde die niet bij mij horen. 

Ik hou van leren, groeien en ontwikkelen om mijn waarde, waarheid en waarden aan deze maatschappij te geven. Het is deze dynamiek, die een groep maakt. Door elke keer opnieuw in lijn met je eigen waarden te gaan staan, geef je waarde aan de groep. Een groep zonder waarde is geen groep meer, eerder toevallig een bepaalde hoeveelheid mensen samen. Ik deed afgelopen maand mee aan een groepsexpositie. Wanneer je daar binnenkomt is er geen enkele band. Er zijn reacties van nieuwsgierigheid, lichte afwijzing en allerlei andere. Je kent het gevoel wel van in een nieuwe groep aankomen. Het zijn de kleine momenten, waarop je om de anderen geeft, dat de groep waarde geeft. Wanneer je iets te eten haalt even horen of de anderen ook iets willen, iets wat je opvalt aan de ander dat je aanspreekt uitspreken, iemand helpen de deur open te houden, het woord zeggen waarvan je denkt dat de ander het zoekt. 

Dit lijken te belachelijke kleine dingen om te benoemen. De grootsheid ervan zit in de waarde dat je de relaties in de groep laat zijn. Als ik daar sta met mijn handen vol en ik kan de liftdeur niet openen, is iemand die de deur voor me opent geen klein ding. Om die deur voor de ander te openen, moet je in verbinding staan met je eigen waarden, waarheid en waarde. Waarden zijn woorden die als waar aanvoelen. Door de jaren heen van lesgeven, en les krijgen, heb ik de waarde van het individu in de groep meer en meer verfijnd. Ik was het andere kind, of deelnemer, en dat is een uitleg die leiders van de groep gebruiken om geen rekening met me te moeten houden. Als ukkie pukkie ervaarde ik al hoe het voelde om buiten de groep gezet te worden. Dit was dan een opleiding om te leren alleen staan. Dit maakt dat ik mijn ideeën duidelijk en correct kan verwoorden. Dat ik moeite doe om het perspectief van anderen te beluisteren als mens, omdat ik weet hoe pijnlijk het is om alleen gezet te worden. En dat ik in de functie van lesgever enkel aan individuen les geef, nooit aan de groep, en juist zo ontstaat een groep. 

Het kleine moment waarop je voor de spiegel staat en denkt: ja hier zal ik maar genoegen mee nemen. Het kledingstuk dat je net te groot of te klein koopt, iets nieuws kopen voor een prijs waarvan je weet dat het niet menswaardig gemaakt kan worden, en zo verder. Als je net als ik meer de duidelijke, correcte menselijke relaties wilt laten ontstaan. Zijn het die momenten om te voelen. Probeer bij het voelen te verwoorden wat je waarde, waarde en waarheid zijn. Ga elke keer achter jezelf staan. 

Lieve lezer, niet achter je waarde gaan staan is jezelf vermoorden op lange termijn. Vermoorden en verwoorden is maar een letter gespiegeld. Door te voelen dat iets wringt in je, begin je bij jezelf te horen. Laat dit gevoel zijn, zoals je een kind met dit gevoel zou ondersteunen. Laat dit gewoon maar zijn. Later als je terug op je voeten staat kun je luisteren naar de verhalen die je jezelf vertelt. Laat deze zien, door ze op te schrijven. Je kan de boosheid in een situatie zien en daardoor leer je wat voor jou belangrijk is, want daarom werd je boos. Jezelf geleidelijk aan uitdoven, is klein moment per klein moment de maatschappij uit laten gaan. 

Who runs the world? Zij die voelen in de kleine momenten om zo hun waarde, waarheid en waarden te geven. 

Suitably yours,

Annelies

laat het aan je hart komen.

Laat het niet aan je hart komen. Trek het je niet aan. Je kent die zinnen wel. Altijd gebruikt op een moment dat het toch al in, en rond, je hart zit. Ik weet ook wel dat de ander dat goed bedoelt.

Ik ben kei kwaad; wat hier gebeurt is niet ok. Ik kan je een rationele rustige uitleg geven waarom dit zo is, maar ik voel het ook gewoon aan mijn intuïtie. Ik word er kwaad van dat ik die boosheid niet mag tonen in jouw bijzijn. Dat is in elk geval het verhaal dat ik mezelf vertel. 

Ik werd net even onderbroken door een mede-artiest in de ruimte waar ik exposeer. Ze vertelde me over de 4 inzichten van de Tolteken. Dus ik zoek dat even op: wees onberispelijk in je woorden, vat niets persoonlijk op, ga niet uit van veronderstellingen, doe altijd je best. 

Ik deed het beste wat ik kon om de situatie onberispelijk aan te kaarten. Ik probeer om het niet persoonlijk op te vatten en ik voel dat ik daar min of meer in slaag. Ik heb meerdere keren om extra verduidelijking gevraagd en die niet gekregen, wat uiteraard een deel van het probleem is. Ik deed mijn best, maar de situatie was wat het was en maakte me boos. 

Je wordt enkel boos om dingen waar je om geeft. Het is geen eerlijke situatie. Zo behandel je mensen niet. Wat kan dit me dan leren? Als mensen problemen of lastigheden aankaarten; is luisteren alleen niet genoeg. Ik benoem dat nep-luisteren. In je gezicht knikken ze ja: ‘ja, dat is waar’, maar ze gaan er niets aan doen. Ze nemen niet de moed om het probleem ten gronde uit te pluizen en om na te denken over een mogelijke oplossing. 

Dit is hetzelfde nep-luisteren als de eerste zinnen van deze blog, die een sympathieke benadering van mijn vraag stellen. Ik vroeg om gehoord te worden en de ander kiest om nep te luisteren. Dan ik zoek ik een ander om écht gehoor te krijgen. 

Ik zie hier een cirkelbeweging: ik kies ervoor om mijn kwaadheid te voelen en te onderzoeken. Dit leert me dingen over mijn passie. Het geeft me per boos moment een stukje inzicht. Iedere keer kan ik het beter verwoorden. Dit heeft me ook laten inzien dat dit een ander zijn waarden misschien niet zijn. Als ik daaraan twijfel kan ik dat duidelijker vragen en zo groei ik stukje bij beetje naar mezelf door meer te laten zien en laten zijn. 

Ik probeer te zoeken of er ook een cirkelbeweging zit in het nep-luisteren. Door niet te luisteren naar je kwaadheid mis je de les over je passie. Het kleine stukje van de boosheid op dat moment laat zijn echte waarde niet opbloeien. Je mist een kans om een deel van je waarheid, waarde en waarden te verdiepen en te ontdekken, waardoor je deze minder duidelijk kunt communiceren. Pak je deze kans aan, dan vallen wie jij bent en wat je doet samen. Op die manier wordt kritiek, of een opmerking, persoonlijk. Doordat je minder over je eigen waarheid weet, leef je in veronderstellingen met jezelf. Van veronderstellingen naar jezelf toe is het niet zo ver naar veronderstellingen over de ander. 

‘Doe altijd je best’, wordt dan anders gelezen. Je eigenwaarde kon niet opbloeien, waardoor je waarde niet gezien, gehoord of gewaardeerd wordt door jezelf en zo ook door anderen. Waarde is een waarde voor anderen als het een meerwaarde is. Door een gebrek aan verbinding met je eigenwaarde gaat beter buiten jezelf komen te liggen. 

Ja natuurlijk zijn er altijd mensen die beter zijn in de dingen die ik doe, maar het gaat hem om je beste zelf te zijn. Dus laat het aan je hart komen, wordt kwaad. En groei meer naar jezelf. Laat zo jezelf zien en zijn. 

Uiteraard kun je deze oefening ook doen om een garderobe te creëren, die meer jezelf laat zien en zijn. Laat het aan je hart komen, want die is ook van jou. 

Suitably yours,

Annelies

stand and collar.

Ik was de onderdelen van een kraag in het Engels aan het uitleggen en toen viel het me op. Een kraag bestaat uit twee delen: een staander en de kraag. In het Engels stand and collar. De staander geeft de hoogte aan de kraag en maakt dat de kraag staat, vandaar de naam. De kraag beweegt mee met het lichaam. The collar collaborate. Vandaar de naam. Het kraagdeel werk mee met je bewegingen. 

Kleding die ik blijf dragen heeft meestal deze twee elementen. Een deel wat stevigheid geeft en zelfstandig staat en een ander deel wat meebeweegt en het mogelijk maakt om te leven in de kleding. 

Is het niet gewoon een levenshouding? Iets tussen stand and collaborate. Om gezien te worden om wie je bent moet je laten zien we je bent én achter jezelf staan. De staander die je stevigheid en zelfstandigheid geeft. En dan nog het samenwerkende deel. Of het bewegende deel of het deel dat maakt dat je lichaam kan bewegen en leven. 

Het eerste deel dat ken ik. Kiezen voor mijn waarde, waarheid en waarden die ik elke keer in de praktijk probeer te brengen. Kleuren, vormen, stoffen en het verhaal dat ik met mijn kleding vertel, is daar een voorbeeld van. 

Maar het andere deel. Ik merk zelf dat ik de gehele tijd van mijn pc weg wil gaan. Zou het kunnen dat er iets is met dit deel? Ik hoor allerlei stemmetjes: ‘met jou valt niet samen te werken’, ‘je moet de lat niet zo hoog leggen’, ‘jij bent het probleem in deze groep’, ‘iedereen doet dit toch zo? waarom moet jij dat nu anders doen?’, ‘moet het allemaal om jou draaien?’, ‘jij denkt dat je de baas hier bent!’ Niet zo’n aangename plaats om te kamperen, maar ik ga toch even me stilletjes in de vogelkijkhut zetten om te kijken naar hun natuurlijke gedrag. 

Met jou valt niet samen te werken. Ik ga in een context, zeker een nieuwe kiezen voor duidelijkheid. Ik vind vriendelijkheid en verantwoordelijkheid belangrijke onderdelen van gelijkwaardigheid. Als we nieuw zijn voor elkaar vind ik het vriendelijk om duidelijk te zijn over wat ik hier doe, waar ik nood aan heb, hoe ik de samenwerking zie. Meestal is de ander dan heel erg aan het ja-knikken. Maar geeft die weinig van zijn eigen duidelijkheid. Dit maakt dat er een punt komt, waarop de conclusie is dat er niet valt samen te werken. 

Ik leg de lat hoog, maar ik ben mild om die te bereiken. Zowel voor mezelf als voor anderen. Maar er is wel een hoge lat. ik verwacht. Nee, ik heb er nood aan dat er gebeurt wat er gezegd is of dat er gezegd wordt wat er gebeurt. Een vriend van me vergeet altijd één ding op de boodschappenlijst. Ik heb hem daar eens op attent gemaakt. Hij herkende het en daar hebben we goed om gelachen. De lat hoog leggen is ook erkennen dat je sommige dingen niet goed kunt en daar is niet mis mee. 

Ik ben iemand die lastigheden bekijkt. Zoals nu, dit komt naar boven in deze kleermakerszit en dan ga ik als een vogelaar naar de gegevens kijken. Meestal doe ik dit alleen. Niet iedereen geniet evenveel van vragen stellen zonder ze te beantwoorden. Tot ik de juiste vraag heb gevonden, stel ik vragen. Dus zo kan ik in een groep lastigheden aanstippen, waar soms al jaren rond wordt gedanst. 

Ik hou van dansjes. Als ik het wat heb gehad met het gebabbel op een feestje, of iedereen is te dronken, dan begin ik in mijn eentje te dansen. Ik doe inderdaad niet wat iedereen doet, omdat het zo is. Ik spring niet in de leie, omdat iedereen het doet. Ik doe dat gewoon, omdat ik daar zin in heb. Ik vind het meestal niet zo fijn als mensen naar me kijken. Wat een beetje raar is als je alleen in een niet-bewegende context begint te bewegen. 

Als je wilt dat ik de regels volg, zorg dan dat de regels goed onderbouwd zijn. Regels die geen steek houden, of als het geen steek houd om deze te volgen, ga ik niet naleven. Ik voer de coronamaatregelen uit als ik lesgeef, maar ik heb geen masker op als ik vrienden zie. Ik informeer me en na heel veel momenten van vragen maak ik een conclusie. En daar ben ik niet zo gemakkelijk van af te brengen. Maar of dit me nu de baas maakt? Die opmerking snap ik niet goed. Het hoogst te bereiken doel is de ander inspireren zichzelf te laten zien en laten zijn. 

Vanuit mijn vogelkijkhut zie ik dat niet iedereen weet dat een kraag uit a stand and a collar bestaat. En dat is spijtig, maar dat maakt hun kleding, bijdrage en leven wellicht waardeloos. Technisch gezien zet je eerst je staander en daarop je kraag. Als je niet achter jezelf kan staan, dan kan het samenwerkende deel niet bestaan. 

Om kleding te vinden die jou in jouw waarde zet moet je eerst achter jezelf staan. Dit doe je trouwens door voor de spiegel te gaan staan en te kijken naar wat de vogelkijkhut je te bieden heeft. 

Suitably yours,

Annelies

Ik heb niets om aan te doen.

Eindelijk had ik nog zo eens een degelijk moment. AAArgg ik weet niet wat ik moet aandoen. Nu kan ik het zien als geweldig en leerrijk, maar op het moment zelf was dat iets anders. Ik neem je even mee.

Momenteel exposeer ik mijn garderobe, mijn oeuvre. In de ruimte is het fris, zoals dat vaak is in een oud gebouw. Als bezoeker, en de eerste uren dat je hier bent, merk je dit niet, maar na een paar uur min of meer stil zitten krijg ik het fris in zomerkleding. Zoals ik reeds geschreven heb warmt mijn lichaam op door te bewegen. Dat is nu net wat ik hier niet echt kan doen. Gelukkig is het toilet tweeëneenhalve verdieping lager. 

Wanneer ik de tweede dag naar hier wou vertrekken kwam het moment. Ik probeerde de puzzel te leggen tussen ‘het is warm vandaag, ik ga met de fiets’ en ‘ik ga het daar wellicht fris krijgen.’ De beste manier om een blazer te transporteren is wanneer je deze draagt, maar daar is het te warm voor. 

Ik had eens een blazer als een pull gemaakt, maar die is te winters voor deze écht zonnige zomerdag. Ik kan toch een onderhemdje aan doen, want een laag dicht op je lichaam is als een extra huid. Ik weet dat ik het daar frisser ga krijgen, maar hoe fris is me niet duidelijk. Het was slechts de tweede dag dat ik naar daar ging. De eerste was rondrennen met kleding: de ideale manier om het warmte krijgen. Nu kan ik duidelijk zien dat ik gewoon niet voldoende informatie had. 

Dan moet ik gewoon iets proberen en we zien wel waar we uitkomen. Waarom kon ik in dat AAArgg-moment daar niet op komen. Ik kan daar nu geen antwoord op bedenken. Emoties nemen bijna altijd het roer over in het leven. Vandaar dat ‘jezelf laten zien en laten zijn’, je de kapitein van je zijn maakt. 

Ik voelde stress, omdat het nieuw was wat ik deed en de locatie eveneens. Feit is dat je bij nieuwe dingen geen voorafgaande ervaring hebt om op terug te vallen, dus je kunt enkel vertrouwen op wat je weet en daarnaast proberen. Mezelf toestaan dat het de eerste keer is: zou het kunnen dat ik daarmee in de knoop zat? 

Accepteren is verwachtingen loslaten. Verwachtingen zijn verlangens, die ik ergens op plak. Mijn verlangens en noden leren kennen en laat me delen van mezelf zien. Verlangens zijn diezelfde twee verpakt als een sticker. Welke sticker plakte ik op mezelf, wat verwacht ik? Ik verwacht dat ik mijn gehele visie de eerste dag volledig ga bereiken in die nieuwe context. Ik lees nu ook wel hoe onrealistisch dit klinkt. 

Maar gevoelsmatig zag dit er uit als AAArgg, ik weet niet wat ik moet aandoen. Met als gevolg dus het meerdere keren veranderen van outfit, wat ik zelden doe. Ik bedacht mijn kleding zelf, dus ik denk voor ik me aankleed. De kleding ligt nu overal in het huis; normaal blijft die enkel in de buurt van de kledingkast. Ik vertrek van huis met het gevoel ‘dit is het beste wat ik er vandaag kan van maken.’ Een laag zelfgevoel; niet fijn om mee te vertrekken. 

Kleding is niet alles in mijn leven, want ik heb ook andere routines en gewoontes die me er weer bovenop hielpen. Een daarvan is: zie het als een les. Wat kan ik hieruit leren? En toen moest ik keihard lachen. Mensen vertellen me vaak over dit gevoel van ‘AAArgg ik weet niet wat aan te doen.’ Ik kon me daar voor een stuk in inleven. Het gebeurde me eens eerder, voor deze ervaring, heel lang geleden. 

Een ervaring zelf ervaren maakt dat ik vooral het emotionele luik meer kan laten zien en zijn. Al deze kleding-denkschrijfsels die ik nu maak, zijn weinig waard zonder het accepteren van het eerste deel: de emotie die het overnam. Tot op heden kan ik nog steeds niet goed benoemen welke emoties het overnamen, maar op zich maakt dit ook niet zoveel uit. 

Het is eerder dat ik aanvaard dat dit aan het gebeuren is. Vervolgens praat ik tegen mezelf alsof ik het heb tegen iemand om wie ik geef. Als de ander door een emotie overrompeld is, maakt het ook niet uit welke emotie er speelt, want ik heb geen reden nodig om er voor degene te zijn. Soms weet ik niet goed hoe ik er voor mezelf, of voor de ander, kan zijn, dan vraag ik dat gewoon. Wat ik nu het meest helpende wat ik (voor mezelf) zou kunnen doen? Ik schreef, want ik weet dat dit helpt, eerst voor mezelf. Daarbij ontdekte ik de humor van de situatie. Ik ga mijn garderobe exposeren en ik weet niet wat aan te doen. Lachen om de absurditeit van mijn leven vind ik zeer helend. 

En later als het moment wat bezonken is deelde ik het. Ook al voelt het kwetsbaar om dit de titel ‘ik heb niets om aan te doen’ te geven. 

Suitably yours,

Annelies 

Hors Human

Perfectionisme is de angst om gezien te worden als de mens die je bent. Het is de zoveelste keer dat ik naar een gesprek tussen Oprah Winfrey en Brené Brown luister. Nu hoor ik dit pas glashelder: het is de angst om gezien te worden als mens. 

En dan heb ik een atelier waar de visie is: laat jezelf zien en laat jezelf zijn. Dit is mijn visie, omdat het mijn intentie in dit leven is of omdat het mijn leven is. Het is zowel mijn definitie op het gebied van meditatie als van kleding. Door jezelf te laten zien en te laten zijn word je de kapitein van je zijn. Kleding is het speelveld dat, via materiaal, vorm, kleur en verhaal, jezelf laat zien en jezelf laat zijn. 

In het mezelf laten kijken naar mezelf ontdekte ik dat ik het volgende verhaal vertelde: ik heb een ander pad in de mode, ik heb een totaal andere insteek, soms werd dit: ‘er is niemand die me begrijpt.’ Mijn atelier is er al jaren. Soms zijn die golven van ‘je past niet in deze wereld, er is niemand die je begrijpt, je staat er alleen voor.’ Soms zijn er golven van ‘dit verhaal moet verteld worden, iedereen struggelt op dezelfde manier met mode; in jouw unieke verhaal zit iets wat een ander kan raken.’

Verbinding met anderen is waarom we hier zijn. We zijn allemaal verbonden met elkaar, in een diepe laag van binnen, maar in ons dagelijks gedrag laten we andere zaken zien en zo ook zijn. Het verlangen naar verbinding wat we hebben uit zich in twee tegengestelden: we willen gezien worden om de unieke persoon die we zijn én we willen opgenomen worden in een groep (de mensheid). De golven die ik hierboven beschrijf is het levenslange gesukkel tussen deze twee. 

Ja, ik benoem dit ‘levenslang gesukkel.’ Sukkelen, zoeken, proberen, testen, vragenstellen, niet bereiken wat je wilde en iets anders ontdekken is wat ik met dit gesukkel benoem. Omdat het van binnenuit voelt als gesukkel. Het vreemde is echter dat anderen dit zien als ‘Hors Human’, zoals een van mijn leerlingen het noemde (ja, ik ben een paardenmens :). Ik geef mijn kennen en kunnen door aan hen, vanuit deze gesukkelde manier van leven. Een niet-kleding voorbeeld om dit uit de doeken te doen: 

Ik heb dyslexie. ik weet zelfs niet eens hoe je dit juist schrijft en ik heb moeite met de letters van mijn eigen naam in de juiste volgorde te schrijven. Lang dacht ik erover na om het atelier AB te benoemen: minder letters, minder kans op fouten. Ik heb zo vaak gehoord dat ik nooit ga kunnen schrijven, anderstalig zijn en kunnen lezen; meer dan genoeg om nooit iets met mijn leven te gaan doen. Dus ik wist dat lezen, schrijven en talen leren een gesukkel voor me zou zijn. Ik vermoed dat wie dat zei niet naar dat gesukkel kon of kan kijken. 

Dit maakt dat het gesukkel, wat natuurlijk bij leren en groeien hoort, er slechts een bijdeel van was. Had ik min twintig op een dictee dan was ik blij dat ik sommige woorden wél juist had en dacht ik in mezelf ‘het is lesgeven en les krijgen. Als je het niet kan geven, ga je weinig laten zien en zijn.’ Op de jury van mijn thesis vroeg ik letterlijk: ‘buiten de schrijffouten, zijn er nog andere opmerkingen waar ik mee aan de slag kan?’ Ik voel nog steeds de teleurstelling van de stilte. 

Die leerling benoemde me ‘Hors Human’, omdat ik vlot meerdere talen spreek, mijn eigen atelier heb, les geef in een leskrijgschool. Ze toonde haar bewondering voor mij door te zeggen dat ik bovenmenselijk ben, maar het is net door mijn menselijkheid aan mezelf te laten zien en zijn, dat ik kon groeien. Door het startpunt te aanvaarden, wetende dat het gesukkel is om te leren, groeide ik. 

Ik hoorde in haar opmerking ook een laag; dit ga ik nooit kunnen bereiken, want ik heb dyslexie. Toen ik haar vertelde dat ik dit ook had, en zelfs een zware vorm, viel ze van haar stoel. Toen vertelde ik: ‘daarom dat ik jullie de nieuwe taken laat voorlezen aan elkaar of dat jullie op het bord schrijven, terwijl ik de uitleg doe. Ik kan dit namelijk niet en ik ontdekte dat jullie dan beter opletten dus een win-win.’ 

Het is niet onze menselijkheid die lastig is; het is het verhaal dat we onszelf vertellen over deze menselijkheid. Hoe snel gaan we niet van ‘ik ben te groot, te klein, te rond, te dun, te ik-weet-niet-wat, omdat ik geen kleding vind die me past’ naar ‘er is iets mis met me en daarom pas ik niet in deze wereld’ naar ‘ik ga dit, wat er mis is met me, verbergen en ervoor zorgen dat niemand dit ooit ziet’ naar ‘de angst om gezien te worden om de mens wie je bent’ naar ‘het idee dat jij - net als anderen - perfect moet zijn.’

Je bent genoeg. 

Je bent een mens. 

Laat jezelf zijn,

Laat jezelf zien.

Suitably yours,

Annelies

Ik geloof in een menselijke samenleving.

Ik geloof in een menselijke samenleving. Waar iedereen zijn waarde een deel is van het groter geheel. Een maatschappij op maat en ritme van de mens. Ik droom van een samenleving waar de waarde van iedereen zijn kennen en kunnen een plaats heeft. In het leven leer je door vallen en opstaan, dit levert je een persoonlijk kennen en kunnen op. Dit geven aan de wereld is je menselijkheid laten zien en zijn. Ik geloof dat we allemaal authentieke mens zijn onder andere door ervaringen.  Menselijk contact ervaren is de kleine essentieel stap tot mens zijn is, elke keer opnieuw.  

Er is geen groot aha moment dat ik besliste, nu ga ik mijn authentiek zelf zijn. Er zijn elke dag oneindig veel mini mens momentjes. Hoe je de verkoopster aan de kassa aan kijkt en dag zegt, hoe je omgaat met andere bestuurders die volgens jou andere verkeersregels volgen, hoe je omgaat met iemand die je verwachting niet inlost, hoe je omgaat met iemand die je verrast, hoe je omgaat met het grote geluk van een klein moment. Wie ik ben is genoeg, ik heb en geef genoeg waarde aan de wereld. Dit weten en in de dagelijkse realiteit brengen is mijn authentieke mens zijn laten zien en zijn. 

Je Mens zijn laten zien en zijn, daar zijn geen regels voor. We hebben onze creativiteit nodig om ons eigen laten zien en laten zijn te onderzoeken. In de spiegel te kijken en zien wat ik deed, dacht of voelde. Dit in de weegschaal plaatsen met tegenover wat mijn waarden zijn. Waarden woorden die als waar aanvoelen. De verbeelding die ik mezelf toestaat om te dromen, mijmeren, verlangen naar de persoon die ik zou kunnen zijn. Dit moedigt mijn creativiteit aan om daar speels en proefondervindelijk mee aan de slag te gaan.  Creativiteit is je mens zijn respecteren doordat je ze naar buiten brengt. 

Dit vraagt om stevig in je schoenen te staan.  Zelfstandigheid is je niet in je hemd laten zetten, de schoenmaker die bij zijn leest blijft en weten wanneer je kleding gebruikt om de man te laten zijn en zien. Als ik ergens niets over weet, luister ik. Als ik ergens nieuwsgierig naar ben, volg dat en het kan een passie worden. Via vallen en opstaan uitgebreid met iets kennismaken, geeft me kennen en kunnen. De meeste zelfstandig denkende mensen kunnen het beste volgen. Hulp vragen laat mensen stevig in hun schoenen staan. 

Het overkomt me ook dat ik me bij de kraag laat vatten. Dat ik wordt ingerekend voor mijn menselijkheid. Ik droom van een menselijke samenleving, dat is niet de realiteit die ik zelf ervaar. De weg naar dit streven legt iedereen af op zijn manier. Doelen bereik je door ze duidelijk voor ogen te hebben en ze op te schrijven. Om tot deze samenleving te komen zet ik de bril van gelijkwaardigheid op. Ieder mens zijn waarde is gelijkaardig zo laten we een menselijke samenleving zien en zijn. 

Atelier Annelies Bruneel is het levenslange kunstwerk van mezelf laten zien en laten zijn tot een maatschappij op mensenmaat . Kleding is de creatieve taal en speelruimte waar ik dit onderzoek. Samen met Mensen die in de spiegel kijken, laten we deze menselijk samenleving zien en zijn.  Een leven vanuit mijn waarde, waarden en waarheid is levenslang pad. Dank je om je deel te zijn van dit verhaal.

Suitably yours,

Annelies

schoonheid is eigenheid waarin de mindere kanten aanvaard worden.

Kleding Ontwerp bestaat uit vier speelvelden: kleur, materiaal, vorm en verhaal. Ontwerpen is zoeken, combineren, ordenen, toevallig laten samenvallen en bekijken wat het resultaat is binnen deze vier velden. Deze manier van kledingontwerpen opsplitsen geef ik al zeventien jaar. Het werkt al langer voor mezelf en ik merk dat het opdelen van een concept in o.a. ontwerpen, je láát ontwerpen. 

Ik betrapte mijzelf erop dat ik zei: “de ontwerper die dit heeft bedacht, weet volgens mij niet wat ontwerpen is of wat zijn doel was.” Ik had het over een online tool, die zo chaotisch is dat ik tegen de muren op loop. In mijn verbeelding is dit gemaakt met het volgende idee: de ontwikkelaar doet een eerste voorstel en bespreekt dit. De een zegt ik vind dit toch een belangrijke onderdeel, dat moet er zeker bij. De ander wijst op een ander essentieel onderdeel en dat is natuurlijk nodig; dat iedereen vanuit zijn expertise naar een ontwerp kijkt om na te gaan of het die noden vervuld. 

Maar de taak van de ontwerper/ maker is aan de slag te gaan met die opmerkingen. Keuzes maken, lijnen trekken, luisteren en horen wat écht de vraag is. De online tool ziet er zo uit dat iedereen, die duidelijk maakte op de vergadering dat zijn punt belangrijk is, op de openingspagina staat. Dit maakt dat ik niets zie en met lang zoeken en prutsen, dingen terugvind. Dit maakt dat online instructiefilmpjes moeilijk te volgen zijn. Ik wil je niet opzadelen met mijn frustratie; het toont me vooral het belang van een speelveld. 

Het zoeken naar wat belangrijk is en op de startpagina moet staan, is een onderdeel van het ontwerp. Als ik met een bruid kleuren bespreek, dan ligt nog alles open. Ik zoek met haar uit wat de voornaamste criteria zijn. Uiteraard staat op nummer één dat de jurk bij haar past, maar ze trouwt ook met iemand die ook bepaalde kleuren draagt. Er zijn op het feest nog andere mensen bij wie je wil passen of de ruimte waar alles gebeurt enzovoort. Ruimte en tijd nemen om naar deze ideeën en vragen te luisteren is het eerste wat je doet. 

Maar er is een tweede stap waarbij ik mijn verantwoordelijkheid neem en zeg dit kan en dit kan niet. Ik kan geen geheel witte- en rode- en blauwe jurk met gele bolletjes maken. Ik heb dit speelveld, die openheid van het luisteren wel nodig om te voelen. Zo kan ik aanvoelen wat voor de bruid de echte belangrijke noden zijn. Via elk voorstel kan ik dit met haar aftoetsen, bijsturen en aanpassen.

Maar het is niet in mijn of haar voordeel dat we alle ideeën gaan uitvoeren. Waarom eigenlijk? Is het belangrijk om duidelijk te zijn in wat je laat zien van jezelf? Ik hou van subtiele ontwerpen; is het daarom? Mijn intuïtie vertelt me: het geeft je rust en laat je zijn. 

In mijn zoektocht naar het waarom kwam ik bij het beeld van een buffet. Laten we van alles qua eten maken, dan vindt iedereen zijn gading wel. Nu zie ik een buffet met zowel warm als koud, met zoet als hartig, met gezond als fastfood, met vegan en vlees; als een bont gezelschap. Waarbij de één toevallig naast de ander staat, maar waar geen geheel of verbinding is. 

Door de aanvaarding van dit ben ik. En dit zijn de kleuren, vormen, materialen en het verhaal dat ik breng. Dit is genoeg.; ik ben het waard om gezien te worden. Zo ontstaat er rust. De rust van zijn wie je bent. In één van mijn eerste kleermakerszits schreef ik: schoonheid is eigenheid, waarin de mindere kanten aanvaard worden. 

Buiten dat ik verschiet van de schoonheid van mijn eigen schrijfsel, is dit ook zo waar. Als mens vertrouwen we mensen die duidelijk zijn. We rekenen op anderen, die helder aangeven waar ze voor staan. We kijk op naar mensen die de verantwoordelijkheid nemen voor de keuzes die ze maken. 

Volgens mij is dit omdat ze het tweede deel van het ontwerpproces doen: afwegen. Wat is voor mij hier nu het dienende? Wat kan mij ondersteunen? In de vergadering houden we van de persoon die duidelijk kan zeggen: dit vind ik belangrijk. Die persoon zegt enkel de dingen die hij dienend vindt, je voelt dat hij de andere zaken achterwege liet. Dat hij de afweging maakte over wat dienend is. 

Binnen een speelveld kan gespeeld worden, maar er is ook een grens aan het terrein. Het speelveld is wat je wilt laten zien, de grens ligt bij wie je bent. Schoonheid is eigenheid, waarin de mindere kanten aanvaard worden. (omdat ik er zelf niet genoeg van krijg.)

Suitably yours,

Annelies

Ik zeg nee tegen je voor jezelf.

Een paar uur geleden zat ik in een innerlijke storm. Een ander veroordeelde mijn gedrag als verkeerd. Ik hoor daar eerder een teleurstelling in of een onuitgesproken verwachting. Het gedrag van mijzelf vond ik niet verkeerd. Maar zoals vaak in conflicten, had duidelijkere communicatie de boel vooruit geholpen. Ik kan mij vinden in de teleurstelling. Ik kan begrijpen dat je niet alle verwachtingen uitspreekt. Soms zijn dingen zo logisch voor me, dat ik er niet aan denk deze te bespreken. Aan de andere kant vond ik mijn gedrag, na alles nogmaals nagelopen te hebben, niet verkeerd en sta ik er nog steeds achter. 

Graag zou ik met de ander dit gesprek aangaan. Tijd nemen om hiervoor te gaan zitten. De elementen die meespelen op tafel leggen: het gedrag dat ik stelde, de gevoelens en gedachtegangen van de ander, mijn gevoelens en redeneringen. Door deze onderdelen duidelijk in beeld te krijgen krijg ik meer inzicht in de ander en omgekeerd. Met dat inzicht kan ik vragen waar de ander nood aan heeft en wat een betere manier van communiceren kan zijn voor de volgende keer. 

Ik weet hoe bevrijdend het is als de ander je gevoelens erkent en herkent. Het voelt alsof ik dieper kan ademen. Alsof ik mijn adem hiervoor een beetje inhield; minimaal en zonder dat ik het doorhad. Door de erkenning en herkenning van mijn nood aan het gehoord, gezien en gewaardeerd te worden, verbind ik met de ander. Dat was in deze situatie niet het geval. Ik gaf de erkenning en herkenning aan mezelf. Ik merkte de nood op, ik zag de nood en ik gaf deze de tijd en ruimte om duidelijk te maken wat nu precies de nood is. Wat wil er gehoord, gezien en gewaardeerd worden? Door vragen te stellen en nieuwsgierig te zijn, had ik het gesprek wat ik graag wou hebben. En zo verbond ik met mezelf. 

Ik ben ook wel realistisch genoeg om te weten dat je dit niet met alles en iedereen kan doen. Dit vraagt tijd, ruimte en energie, die er niet altijd is. 

Toen ik nog studeerde, werkte ik in verschillende confectie kledingwinkels. Voor mij was het vooral belangrijk dat dit elke keer andere winkel was, dan had ik toch iets nieuws om te ontdekken. In die periode deed ik een sollicitatiegesprek. De interviewer deed een soort van rollenspel, waarbij hij de klant was. Achteraf kreeg ik via het interim kantoor te horen dat ik de job niet had. Ik vertelde mezelf dat dit kwam omdat ik nee tegen de klant durft te zeggen. 

In het rollenspel had ik gezegd dat een pull niet zijn kleur was en dat hij beter voor een kleur die ik hem aanraadde kon gaan. Ik ging ervan uit dat die zaak, zoals vele andere, het ‘klant is koning’ principe hanteert. Wat ik daaronder versta is: alles wat de klant zegt is waar, je hemelt de klant op, je plaatst jezelf onder de klant, je doet wat de klant wil. 

Ik weet dat kleding jezelf en je leven kan ondersteunen; dat is precies de kleding die ik voor jou in gedachten heb, maar daar geraken we niet met dat koning gedoe. Een gesprek over hoe je leeft en wat je belangrijk vindt  is de basis. Dit verbind ik vervolgens met mijn kennen en kunnen via voorstellen en opties. Dit vraagt om kwetsbaarheid en openheid van beide kanten. Uiteraard heb ik maar controle over één van de twee kanten. 

Ik koos er vandaag voor om niet met de ander in gesprek te gaan, zoals ik verlangde. Ik ging het gesprek aan, zoals je kon lezen, met mezelf. Dit gaf me voldoening. Ik zei nee tegen de ander, op een vraag die ze niet eens stelde, voor zichzelf. De ander behandelen als een koning. die zich niet als een koning gedraagt, is de ander voorliegen. Ik maak de ander wijs dat verbinden gemakkelijk, eenvoudig en zonder moeite van zijn kant ontstaat. 

Met de keuze die ik vandaag maakte, creëerde ik ruimte, tijd en energie voor de mensen die dit gesprek van verbinding, al dan niet over kleding, kennen en kunnen aangaan. 

Suitably yours,

Annelies

Ik zit op een stoel.

Ik zit op een stoel. 

Een stoel die ik een paar weken geleden restaureerde. 

In het zonnetje tijdens de we doen allemaal klusjes tijd door corona,

Het geeft me een gevoel van voldoening om iets te herstellen.

Een stoel waar je niet kan op zitten, heeft weinig betekenis. 

De stoelen op zich hebben voor mij betekenis,

Ze zijn van de oma van mijn opa. 

Vier generaties voor me. 

Rond 1870, een schatting. 

Toevallig de periode uit de kunstgeschiedenis die me het meeste aanspreekt.  

In de periode vind ik de subtiele en evenwichtige balans in kledingontwerp.

De kleuren ondersteunen de kleuren van de dragers.

De vormen durven volume te geven waar het nodig is

En zo legt de kleding het accent waar het elegant is.

De stoffen zijn verfijnd, subtiele dessins en ondersteunen de vorm.

De kleding laat een elegant silhouet zien waarin een vrouw kan bewegen.

Ok, nog niet de volledige vrijheid van deze tijd 

Maar de 20ste eeuw was de bevrijding van de vrouw.

Het accent zit in de taille, 

Zacht volgt de rok de heupen 

Vandaaruit valt die recht naar beneden

Wat een krachtig staand silhouet laat zijn.

De kleding volgt het bovenlichaam

Net als de fijne mouwen

Een strik of tierlantijn is er enkel als accent op een functionele sluiting.

Ik vond als kind deze stoelen al mooi,

Er was iets met ze wat me aantrok.

Ze stonden in een buitenhok te wachten tot ik groot was.

Of te wachten tot iemand ze in huis nam.

Klaar om ervoor te zorgen 

ze te onderhouden

Rijp om te voelen 

van iedereen die er ooit op zat.

Aan tafel, zitten op een stoel, vertel je

Bespreek je

Praat je dingen uit. 

Laten we hier even voor gaan zitten

Is een kantelpunt in een gesprek met verschillende standpunten.

De omslag van is dit mijn waarde

Is dit mijn waarheid

Dit is mijn verhaal 

en jij moet dit steunen.

Naar vertel me meer over dit van jou.

Tegenover elkaar gaan staan

Brengt me niet dichter bij jouw kijk

Neem een stoel en ga zitten.

We kunnen elkaar in de ogen kijken. 

Ik heb geen idee wat voor iemand de aankoper van deze stoelen was.

In die tijd bestelde je die bij een maatwerker. 

Er was geen catalogus en showroom.

Misschien enkele bestellingen waaraan die werkte.

Iemand die eerder iets liet maken.

Wellicht besprak je wat je wou.

De houtsoorten die de maker had.

Je deelde de verbeelding die je had van de stoelen.

Maar om die verbeelding duidelijk te hebben, ben je best maker.

Voor mij ontstaat verbeelding door te maken en door te maken ontstaat verbeelding. 

Ik heb geen idee hoe dit ging in een tijd zonder pinterest 

En subtiele maatschappelijke veranderingen die worden vastgezet in trends. 

Ik kijk terug naar een tijd die ik niet ken

Deze vergelijk ik met de tijd waarin ik ben

Ik idealiseer toen als een soort van zen

Mijn blik is wie ik ben

Suitably yours,

Annelies

se promener.

Wellicht ben je ook al in een degelijk gesprek gevallen. Iets over hoe niet eenvoudig het is om de anderhalve meter afstand te houden of een gesprek over in welke situaties de handen wassen tot absurde dingen leidt. Of wat een gesukkel het is om even te drinken met een mondmasker voor. Omdat het gaat over het vermijden van het virus overbrengen op een ander, is de ander betrokken, dus soms verandert het onderwerp van dit gesprek naar de ander. Het is zo gemakkelijk om in de stoel van ‘ik ga dit even neutraal benoemen en bekijken’ te gaan zitten. Op zich niet erg, maar het zette mij aan het denken. 

Iedereen die zegt dat het gemakkelijk gaat is je iets aan het verkopen. Verandering is moeilijk: het is lastig en confronterend. 

Anderhalvemeteren, een mondmasker dragen, regelmatig je handen wassen en de andere gevraagde maatregelen zijn op zich logisch te volgen. De meeste mensen begrijpen dat, als je deze dingen doet, je de kans op het verspreiden beduidend vermindert. Maar waarom doen we dat dan niet altijd en perfect? Omdat verandering moeilijk is. 

Als ik iets in mijn gedrag wil veranderen, dan komt dit meestal door een beslissing. Voor die beslissing merkte ik gedrag van mezelf op. Ik zag dit gedrag en keek het in de ogen in de spiegel. Zo ontstond er een afstand tussen wat ik deed en wie ik zou willen zijn. Daardoor kan ik de volgende keer in gelijkaardige omstandigheden, vermoeden dat ik het eerste niet dienende gedrag ga stellen. Dan is er de, naar mijn aanvoelen, ellenlange periode, waarin je zit dat je het gedrag stelt, je voelt dat je het niet dient, maar je de andere mogelijkheden nog niet ziet.  

Dit is mezelf bewust pijn doen en dit is het lastige- en confronterende deel. Ik zie de afstand tussen wat ik doe en wie ik zou willen zijn, maar ik heb tijd nodig om het nieuwe pad te laten groeien. Sommige gewoonten en gedragingen heb ik onbewust meegekregen en overgenomen sinds mijn ukkie pukkie. Ik stel dit gedrag al 33 jaar, dus het moment dat ik zie dat dit niet dienend is, is het begin. Vervolgens heb ik leren vertrouwen op de waarden waarvoor ik leef. Het is dit vertrouwen dat me het geduld geeft om het nieuw pad te laten ontstaan. 

In het bos is één wandelpad, dat volg ik. Het moment dat ik zie dat ik dit pad onbewust volg, ontstaat de opening voor de vraag: ‘welk pad wil ik dan wel volgen?’ Vervolgens ga ik ten rade bij mijn waarden, waarde en waarheid. Wie is de noordster Annelies die ik wil zijn? Wie is de ideale Annelies die wil wil zijn? Ik hou van het idee van de noordster, omdat je deze nooit kan bereiken, maar je kan je er wel telkens naar richten. Van daaruit ontstaat de afstand tussen wat ik deed, het begane pad volgen, naar een idee van een eigen pad. 

Het lastige aan een eigen pad is dat er nog niemand voor mij wandelde. Ik betrap me er soms op dat ik zoek ga naar een voorbeeld van iemand die leeft, zoals mijn noordster Annelies. Maar we zijn allemaal uniek, dus die is er niet. Dus aan de ene kant heb ik een duidelijk bewandeld pad dat me niet meer dient. Aan de andere kant is er een vage en conceptuele noordster. Daar sta ik dan in het leven. Het begane pad is niet de weg en de andere weg is vaag en eerder een richting. 

Dit begane pad bewandelde ik jaren, zonder na te denken over andere mogelijkheden. De opties vanuit de noordster zijn er eigenlijk niet. Het is aan mij om een nieuw pad te maken en me vervolgens weer af te vragen of dit wel richting de noordster gaat. Ik heb meestal meer vragen dan antwoorden. 

Wat me sterkt in deze zoektocht naar mijn eigen pad is een duidelijkheid in mijn waarde, waarden en waarheid. Mijn waarde; wat is mijn kennen en kunnen. Mijn waarden: wat zijn mijn idealen, waar streef ik voor in deze wereld. Mijn waarheid: wat is het verhaal wat ik aan het schrijven ben. Hoe verbind en breng ik mijn waarde en waarden in het dagelijkse leven tot mijn waarheid. 

Het lijkt maar alsof we ‘gewoon’ anderhalve meter afstand moeten doen, maar dit is het moeilijkste wat er is in het leven: jezelf onder ogen zien en jezelf laten zijn. Dit is de verandering die de wereld nodig heeft en dit is gigantisch moeilijk. Ik het Frans is wandelen, promener. Maar je kan ook jezelf wandelen, se promener. 

Suitably yours,

Annelies

welkom in mijn hoofd.

Een vraag waar ik nu al enkele dagen mee rondloop is de volgende: wat is de relatie tussen empathie en vertrouwen? Welkom in mijn hoofd :)

In mijn exploratie rondom dit thema: waarom dragen, kopen en herkopen we kleding die niet goed zit? Kledingstukken die slecht zijn voor de samenleving en die je leven niet ondersteunen. Ik wil begrijpen waarom we dat doen. Iedereen weet dat de prijs van kleding geen correcte prijs is, want we geven daarmee de makers geen respectvol leven. Ok, je kan een kledingstuk kopen en dan later merken dat je het niet graag draagt. Maar waarom blijven we dat dan toch dragen en waarom blijven we dan toch bij die maker kopen? Waarom dragen we kleding waar we ons niet goed in voelen? Dus in deze exploratie kwam ik bij het werk van Bréne Brown; zij deed onderzoek naar schaamte. 

Schaamte (het stemmetje in je hoofd: je bent niet genoeg) en een gebrek aan zelfliefde is de oorzaak van dat gedrag. Dit is tot op heden het antwoord op mijn eigen onderzoek. Uiteraard onderzocht ze ook wat schaamte wegneemt en dát is empathie. De vier kwaliteiten van empathie zijn: zonder te oordelen, de wereld kunnen zien zoals de ander die ziet, de ander zijn gevoelens verstaan en dit begrip kunnen communiceren. Compassie is wat eronder zit: het willen en kunnen meeleven in het verhaal van de ander. 

Ik ben geheel ‘gebrenewashed’ door haar werk, omdat ze in woorden, feiten en verstaanbare modellen giet wat ik intuïtief aanvoel. Dus ook wanneer ik op exploratie ben naar waarom dragen we kleding die ons niet ondersteunt? Maar deze tocht kreeg ongeveer een jaar geleden een andere wending. Ik was op van iedere keer mee te gaan in de gevoelens van bruide; tot een jaar geleden deed ik vaak trouwbeurzen. Dat is het moment waarop je met toekomstige trouwers kan kennis maken. 

Met de trouwers ging ik in gesprek over hun feest, de kleding, wat voor hen belangrijk is en wat ze wilden voelen die dag. Ik maakte dan de link met hoe kleding daarin een ondersteuning kan zijn. Hun verhalen inspireerden me om een persoonlijk ontwerp te maken. Ik verbond zo goed als ik kon met die gevoelens en verwachtingen. Ik kwam nogal leeg en op thuis na zo’n beurs. 

En dan moeten horen dat ze voor een andere leverancier kiezen, omdat die goedkoper was. Zo voelde ik me triest en teleurgesteld in de mensheid, in de wereld. Ik stopte ermee, omdat ik merkte dat ik door de teleurstelling in mezelf aan mijn visie begon te twijfelen. Ik geloof in een menselijke samenleving. Waar iedereen zijn waarde een deel is van het groter geheel. Een maatschappij op maat en ritme van de mens. Ik droom van een samenleving waar de waarde van iedereen zijn kennen en kunnen een plaats heeft. Ik koppelde het niet kiezen voor mij als leverancier van je huwelijk aan het feit dat ik niet diende in deze maatschappij en dat was een gevaarlijke plaats voor me. Dus ik nam afstand van de trouwbeurzen.

Dus om nu terug te komen op de kwestie waar ik al enkele dagen mee zit: ik denk na over het verband tussen empathie en vertrouwen. Iets kopen doe je bij mensen die je vertrouwt. We denken dat we met onze hersenen beslissen om iets aan te kopen en waar, maar dit is een emotie die ons leidt. Vertrouwen maakt dat je beslist bij wie je aankoopt. Bréné Brown deelde vertrouwen op in zeven elementen: grenzen, betrouwbaarheid, verantwoordelijkheid, veiligheid, integriteit, niet-oordelen en generositeit. Ok, deze elementen hebben wel linken met empathie. 

Wat mijn ogen ook opende is dat ze empathie als een basisemotie beschouwt. Ik zag en voel dit eerder als een gedrag. Anderzijds schrijft ze ook dat empathie een behendigheid is die mensen kan samenbrengen en een gevoel van erbijhoren kan creëeren. Uiteraard is de emotie de basis die vervolgens uiting geeft aan een bepaald gedrag. Ik kies ervoor om zaken uit te pluizen, met vallen en opstaan te leren, en om duidelijk - en zo ook eerlijk mogelijk - te communiceren. Ik zie gemakkelijk het potentieel in andere mensen. Zou het kunnen dat ik hen zien op een manier waarop ze zichzelf niet durven te zien? Zou het kunnen dat ik uiting geef aan een emotie die ze zelf niet, of slechts gedeeltelijk, kennen? 

Zou het kunnen dat ik die gevoelens boeiend vind, omdat het me de ander laat zien? Door ze te communiceren geef ik de ruimte om die gevoelens te laten zijn. Jezelf laten zien en zijn is zowel mijn definitie van mode als van meditatie. De creativiteit die nodig is om beiden te bewerkstelligen begint in de empathie of compassie met mezelf of met de ander. Zoals ik al schreef: zelfliefde en empathie zijn de weg naar kleding en een leven dat jou ondersteunt. 

De enige eigenschap, die empathie en vertrouwen gemeen hebben, is het niet oordelende. Zou het kunnen dat dit in deze maatschappij een zeer gevoelig punt is? Ik probeer altijd vanuit niet oordelen naar de ander toe te gaan, maar hoe vaak ik word weggezet als diegene wie de veroordeling geeft. Mezelf laten zien en zijn, en zo ook anderen inspireren om datzelfde te doen, is mijn waarom op deze wereld. 

Zou het kunnen dat oordelen ingesleten is in het dagelijks leven? Dat we niet oordelen gaan veroordelen? Op een niet oordelende manier naar jezelf kijken is het begin van zelfliefde.

Suitably yours,

Annelies

dank je voor je openheid.

Ik verbond de volgende twee dingen: in mijn netwerk in Brussel ontmoette ik mensen die hun land verlieten, omdat ze daar niet de intellectuele groeikansen hadden waar ze van droomden én dat diezelfde landen het lastig hebben met de coronacrisis aanpakken. Ik verbond de braindrain van jonge ambitieuze mensen met de lastigheden in hun thuisland om vat op de crisis te krijgen. Uiteraard zijn problemen ingewikkelder, dan een paar lijntjes tekst. 

Maar ik vroeg me af, waarom? De jonge ambitieuze brains hadden het gevoel, of de ervaring, dat voor hun kennen en kunnen geen ruimte of openheid was. De droom die ze hadden kon in hun thuisland niet gerealiseerd worden. De maatschappij had niet de flexibiliteit om open te zijn voor veranderende-, invraagstellende- en in de spiegelkijkende geesten. Het zijn net die onzekere, onduidelijke en risicovolle vragen en onderzoeken die innovatie brengen. 

Als deze mensen ervoor kiezen om weg te gaan van hun thuisland. Hoe fijn het hier ook is, hoe lekker het bier en het eten ook is, hoe boeiend de mode ook is. Je thuisland laat je niet zomaar achter. Dus maak ik de conclusie dat de geslotenheid van die landen stevig moet zijn, net als de wil van die mensen om hun kennen en kunnen aan de maatschappij te geven. 

Maar aan de andere kant hebben al die mensen net een eergevoel over hun land, dat ik niet ken. Ik stel me zelden voor als Belg, eerder nog als Brusselaar. Maar ik ben in eerste plaats een mens. Het is een mengeling van nostalgie en fierheid. Ik ging ervanuit dat dit gewoon was omdat ze hun land hadden achtergelaten: je mist de meest gewone dingen als ze er niet meer zijn. En aan de andere kant wil je je herkomst niet vergeten en volledig in deze cultuur opgezogen worden. 

Dit is typisch, maar dit is niet hoe dit in mijn thuisland smaakt. Naast die terechte fierheid en nostalgie zit daar ook angst onder. Ben ik de goudzoeker die mijn kennen en kunnen eigenlijk niet aan mijn maatschappij geeft? Wat een terechte onzekerheid en vraag is. Het twijfelen en vragen of ik mijn kennen en kunnen wel in de juiste context gebruik, die twijfel ken ik. 

Maar aan de andere kant ken ik ook het verlangen, en de plicht, om je dromen te realiseren. Dromen die je niet realiseert, maar wel hebt, maken je leven ondraaglijk. Uiteraard is er het verschil tussen de droom en hoe dat uitdraait, maar daar heb je net die veranderende-, invraagstellende- en in de spiegelijkende geest voor. Voor welke er juist vaak geen openheid is in de maatschappij.

Die openheid is er niet voldoende als een omgeving kiest voor zekerheid. Alles is onzeker, dat is de enige zekerheid. (ik vermoed dat die quote van iemand anders is). Dus als een omgeving, of een maatschappij, niet meer openstaat voor onzekerheid dan kan ze heel moeilijk omgaan met veranderingen. 

Waarom kiest in deze context een maatschappij voor zekerheid? Ik weet dat als ik het gevoel heb: dit is het, ik heb het gevonden en het is niet iets wat ik kwijt was, maar een inzicht of een idee; als ik een vaststaand, duidelijk en alles-onder-controle-gevoel heb bij een nieuw inzicht, is het dat niet. Vandaar mijn oneindig vragen blijven stellen en dingen van alle kanten bekijken. Ik neem tijd om tot een besluit te komen en ik weet dat het altijd open staat voor een ander inzicht. 

Waarom houdt een maatschappij vast aan zijn eigen cultuur, want dat is wat die kennissen meenemen van hun land. Angst of gevoelens van minderwaardigheid maken dat je naar nostalgie teruggrijpt. Is het dan een vorm van fierheid dat ik me zelden Belg zal noemen? Ik heb inderdaad niet het gevoel dat dit land minderwaardig is, mmdat we bijvoorbeeld de coronacrisis aanpakken op een manier die resultaten oplevert.  

Is het dan een vorm van deel uitmaken van de modewereld, door me zelden daar mee te vereenzelvigen? Ik vind het vaak vreemd als iemand me voorstelt als modeontwerper of als iemand die in de mode werkt. Als ik er toch een woord moet opplakken ben ik kleermaker en kledingdenker en werk ik in de kledingwereld. 

Is openheid dan iets wat je eigenlijk niet voelt tot het moment dat het geslotenheid is? Als ik de verhalen hoor van mijn kennissen dan realiseer ik me dat deze wereld niet zo gesloten is voor veranderend-, invraagstelllend- en in de spiegelkijkend denken. 

Dank je voor je openheid. 

Suitably yours,

Annelies

hoe gaat het met je?

Al lachend zeg ik wel eens: ‘als we ooit olympische spelen empathisch zijn organiseren zou de opdracht als volgt zijn: vragen aan een ander hoe het met diegene gaat en bij het antwoord van de ander blijven.’ Die vraag vraagt om empathische superkrachten. Het is deze coronatijd die me aan dit deed denken. Wellicht contacteren kennissen je dezer dagen ook. Een vraag die ik kreeg is: ‘hoe gaat het met je in deze moeilijke en lastige tijd?’

Het is misschien een beetje raar, maar het gaat heel goed met me. Ik ben een gesloten introvert persoon, dus een tijd waar ik minder gedwongen word om sociaal te zijn doet me heel erg goed. Uiteraard is de aanleiding, het virus, gevaarlijk; vandaar dat we in ons kot moeten blijven. Maar voor mij zijn dit zonnige, introverte mijmerdagen.  

Ik heb een pad afgelegd om dit te aanvaarden en te genieten van mijn mijmerende, zonnige introverte zijn. Dit was een pad met laten zien, dat dit is wie ik ben en laten zijn dat ik zo ben. Zoals elk onbewandeld pad is het zoeken, ploeteren, vloeken dat er geen pad is, genieten van het uitzicht en je alleen voelen. Ik heb in de afgelopen jaren geleerd om alleen te zijn. Dit is het grootste geschenk dat ik mezelf heb gegeven en zo ook de ander. 

Het aanvaarden dat iets is wat het is, en daarin je eigen noden en behoeften eveneens erkennen, is volgens mij het verschil tussen eenzaamheid en alleen zijn. Aanvaarden dat de coronatijd is wat het is. (een soort vakantie, waarin je een beetje werkt;)), maar het tweede onderdeel is belangrijk: laten zien en laten zijn wat je noden en behoeften zijn.  

En dat is wat me vaak opvalt in de vraag: ‘hoe is het met je?’ en een of ander bijvoegsel. Omdat het bijvoegsel uiteraard van de de vrager is. Blijkbaar is het lastig en moeilijk voor de persoon die me contacteerde. Geen oordeel, het is wat het is. Deze tijd kan lastig, moeilijk, beangstigend, leuk, vreemd, mijmerend en ik kan zo maar doorgaan zijn. Maar durf te denken, durf te zien wat het je laat zien. 

Het is enkel de vraag ‘hoe gaat het met je?’ die om empathische superkrachten vraagt, niet het bijvoegsel. Als je aan iemand die vraag open stelt en je zo ook openstelt voor de ander, dan weet je niet wat het antwoord gaat zijn. Soms moeten we even pauzeren om daar echt over na te denken, want hoe gaat het nu met me? En als je dan bij die persoon blijft, zonder het in te vullen of over iets anders te beginnen, dan toon je interesse in de ander. 

Empathie is tonen aan de ander dat hoe ze zich ook laten zien en zijn; het is een gevoel wat ik ook ken. Het belangrijkste is het gevoel. Je kunt de concrete situatie van de andere misschien niet kennen, maar de meeste gevoelens heb je wel al eens laten zien of zijn in jezelf. Ik zit alweer op de website van Brené Brown om de lijst van basisemoties te herlezen. Empathie is er zelf één van: het gevoel emotioneel gezien te worden. 

Zoals ik al zei ben ik een gesloten introvert. Dus als iemand me ziet, weet ik dat de ander vaak niet kan zien hoe het met me gaat. Het pad van de verwijten, en hoe anderen dat tegen me gebruiken, bewandel ik ook. Als je niet zegt, of laat zien hoe het met je gaat, kan ik er geen rekening mee houden. Jij laat je niet zien, dus neem ik aan dat je het niet wilt vertellen. Vertragen en dichtbijkomen zijn de manieren die voor me werken om te laten zien en zo ook te laten zijn hoe het met me gaat. Gelukkig ben ik graag alleen en kies ik met wie ik dit deel. 

Ik betrapte me erop dat ik allerlei verhaaltjes ging gebruiken om in te vullen om iemand een context aan de vraag ‘hoe gaat het’ te geven, maar dat is net niet de pointe. Wat de onzekerheid van de vraag ‘hoe gaat het met je’ me toont is dat er meer onzekerheid is in de wereld dan zekerheid. Hoe graag wil iedereen, en ik ook soms, een duidelijk antwoord op de vraag: ‘wanneer is deze corona-lockdown gedaan?’ Hoe graag wil je soms niet een duidelijk antwoord op de vraag: ‘hoe gaat het nu met je?’ Hoe ontwikkel ik een leven wat mij ondersteunt? Hoe ziet die kleding, die mijn leven moet ondersteunen, er dan uit? 

Maar belangrijke dingen zijn ingewikkeld; ze vragen tijd en onderzoek. Wat deze tijd je ook laat zien en zijn, laat het zien en zijn. Het is deze vrijheid van verscheidenheid die we nodig hebben als samenleving.

Suitably yours,

Annelies

dingen zijn lastig, zeker als je op de juiste weg bent.

Meisjes; eentje van jullie liet me weten dat haar motivatie weg is. Het is niet evident om te communiceren, zeker omdat we de gewoonte hadden om 9 uur per week samen kleding te maken. Iets wat ik leerde over motivatie is dat het een gevolg van een actie is. Dus eerst doe je iets en dan komt de motivatie. 

Ik zal jullie een voorbeeld geven. Toen we elkaar nog vaak zagen, en de wereld zijn gewone gangetje ging, zwom ik tweemaal per week. Nu gaat dat niet meer, dus nu ga ik lopen. Bijna elke ochtend en ik hoop dit vol te houden. Mij gaat het meer om het feit dat ik elke dag een 40 minuten loop; niet om de snelheid of om mezelf afmatten. Gewoon het feit dat ik het doe. Voordat we online les hadden deed ik al een rondje en ik merkte dat ik nog meer plezier had om jullie les te geven. 

Er zijn ochtenden dat ik geen zin heb om te gaan lopen. Zelfs het fijne gevoel dat ik achteraf zal hebben kan me niet motiveren. Soms twijfel ik of ik zal gaan. Er zijn altijd duizenden redenen om iets niet te doen, maar het is de reden waarom ik het wél wil doen die belangrijk voor me is. De reden waarom ik het wil doe is deze: ik heb mezelf letterlijk uit een moeilijke- en lastige periode van mijn leven gewandeld en gezwommen. 

Al lachend zei ik jaren: de wereld mag vergaan, ik ga zwemmen. Wat nu in onze wereld gebeurt kan je in een zekere zin zien als de wereld die aan het vergaan is. Met onder andere als gevolg dat het zwembad gesloten is. Dus de eerste week van de lockdown viel ik terug op mijn andere trouwe vriend: wandelen. Elke dag deed ik minimum 10.000 stappen. Ik hou van de mensheid, maar mensen heb ik het soms lastig mee. Dus nu iedereen aan het wandelen in het park gaat, voelde ik dat wandelen minder een mijmermoment voor mezelf was. 

In een mijmermoment doen mijn gedachten gewoon waar ze zin hebben en soms komt daar een nieuwe taak voor jullie uit of een idee voor in mijn atelier of privéleven. Na al die jaren wandelen kan ik je zeggen dat het me goed doet, maar nu er meer mensen in het park zijn ben ik meer afgeleid. Dus werd mijn wandelen minder mijmeren. Zo kwam ik op het idee om een oude liefde terug van stal te halen; lopen. Eerder joggen: niet te snel en mezelf niet moe maken. Ik koos een weggetje waar minder andere mensen zijn. Joehoe! Ik heb mijn mijmeren terug. 

Nu kan ik terugkijken op de lastige- en moeilijke tijd; dit kun je niet als je er in zit. Hoe graag je dat ook wilt. Moeilijke momenten horen bij het leven. Door deze te zien in de beslissing om te gaan wandelen en zwemmen; ik laat de lastige momenten nu zijn in mijn leven. Meisjes, dingen zijn lastig. Zeker als je de juiste weg voor jou aan het bewandelen bent. 

Alle taken die ik jullie geef hebben als doel je dromen en verbeelding te realiseren. Eerst bedenk je wat je gaat maken: dit geeft je kleur, vorm, materiaal en een verhaal. Vervolgens plan je hoe je dit denkt te gaan bereiken en test je dit plan. Je maakt je prototype, doet een pas-sessie en past je patroon naar wens aan. Als laatste voer je je droom uit en maak je de kleding. 

In het leven is het hetzelfde. Je respecteert, luistert en kijkt naar je verbeelding en dromen. Je maakt deze concreet. Ik raad je aan om deze op te schrijven en vervolgens maak je plannen om deze uit te voeren. Deze probeer je uit en soms werkt iets, maar soms ook niet. Een andere keer lukt het weer wel. Je schaaft het gehele leven bij aan jouw manier van uitvoeren. Dit is wat ik jullie wil leren. 

De taken zijn een weggetje daarnaartoe. Ik geloof dat jullie dromen en verbeelding de dingen zijn die deze wereld nodig heeft. Jezelf, je dromen en je verbeelding niet laten zien en tot uiting laten komen is het meest erge wat je kan doen voor deze wereld en voor jezelf.  

Weten jullie nog wat taak 1 was? Wat zijn jullie dromen? Wat verlangen jullie te gaan doen in de kledingwereld? Ik heb toen verteld dat ik daar geen punten op geef. Dromen en verbeelding zijn altijd juist, want niemand kan daarover oordelen. Die taak heb ik bij me, omdat het mijn taak is een weggetje te helpen maken naar die dromen. 

Meisjes… zouden jullie je dromen en verbeelding willen respecteren? Misschien kunnen de taken die ik maak hierbij helpen. Probeer het te zien als elke dag geen lopen.  

Annelies Bruneel

Het is niet dat we artistieke meesterwerken moeten maken.

Zoals het ieder persoon, die kan naaien dezer dagen, een morele plicht was, maakte ik samen met een collega mondmaskers. We hadden vooraf een aantal vastgesteld en zij wou een bepaalde trein naar huis halen. Ik weet van mezelf, dat ik niet goed aan een ander zijn werk kan werken, dus stelde ik voor om de linten te maken en zij deed het monddeel. 

Ik knipte de stof en streek de linten. Dit soort repetitief werk geeft me de gelegenheid om te denk en te mijmeren, want zoals je wel weet vind ik dit leuk. Het geeft me rust. Het doet me deugd om te zien dat al mijn onderzoek en proberen me toch een aantal kleding-maak-skills opleverde. Het grootste deel van de maskers maakte we in deze sfeer, met hier en daar een mijmerend gesprek over de wereld en de mensheid. 

Op een gegeven moment begon ik de linten die ik maakte te tellen. Ik telde hoeveel we al maakten en berekende hoeveel we er nog moeten maken. Ik maakte een schatting van de tijd die er nog is. Ik stelde voor me eerst op de nog te maken linten te focussen. Wanneer deze taak klaar was ging ik voor haar de monddelen knippen, zodat zij verder kon blijven stikken. We kwamen een versnelling hoger: de stapel met de gemaakte maskers groeide sneller. 

Het masker bestaat uit twee delen; het ene iets groter dan het andere. Mijn mopjes werden in deze versnelling hoger ook grappiger. Een groot- of een klein brood? Of moet daar mayonaise bij (groot of klein?). Dit maakte dat de sfeer joliger werd, waarin we elkaar nog meer stimuleerden. Want als je dat nu zo doet, dan gaat het nog sneller. Net als ik meerdere stoffen tegelijk knip, dan gaat het ook sneller. 

“Het is niet dat we artistieke meesterwerken moeten maken.” Zoalng de maskers maar gebruikt kunnen worden en om deze te gebruiken dachten we in de eerste fase na over de lengte van de linten, de wasbaarheid, het feit dat het de mond en neus goed moet afdekken en andere richtlijnen. Dit proces was echter voorbij. Nu stopten we onze vindingrijkheid en denk-energie in het verstellen van het werkproces. 

Ik kan al mijn werk en persoonlijk leven laten vallen; zo heb ik dag en nacht tijd om masker te maken. Maar ik weet ondertussen dat deze vorm van de ander plezieren mij geen plezier doet. Ik kan maar geven wat ik over heb en dat wat ik geef is genoeg. Vandaar dat de deadline van de trein een goed streefdoel was. 

De combinatie van het feit, dat mijn hersenen gaan mijmeren en dwalen tijdens dergelijke taken, samen met de deadline en het feit dat we besloten dat het masker genoeg is zoals het is (het moet geen artistiek meesterwerk zijn), maakte dat mijn focus op het efficiënt maken van het masker kwam te liggen. 

Ik knipte kleine- en grote delen, terwijl zij deze van de stapel afnam. Ineens bleek dat ik niet goed kon tellen, dus ik moest toch nog linten bijmaken. Daar liet ik mijn nood om efficiënt te zijn ook volledig in gaan. Soit, we wouden het proces sneller en efficiënter maken, maar dit had als resultaat dat we meer maskers hadden dan gepland. Goed voor de volksgezondheid en voor ons, omdat we beiden het overzicht verloren in alles snel doen. 

Ik vermoed dat je de link naar waar ik naartoe aan het schrijven ben wel kan voelen. Voor mij ging het mis in dit proces, en in de kledingindustrie, op het moment dat we beslisten: het moeten geen artistiek meesterwerk zijn. We maken gewoon mondmaskers die nuttig zijn, daar is niets mis mee. De gevolgen van die gedachtegang deden mijn ogen openen. Vooral omdat het zo snel ging. 

De focus ging niet meer naar dit, hier en nu: wat een basisregel in mijn leven is. Ik was niet nu aan het denken over wat ik hier in mijn hand heb. Later kon ik ook zien dat mijn aandacht echt weg was. Die ging uit naar het efficiënt maken van het werkproces en de kwaliteit van het laatste masker was duidelijk lager dan die uit de eerste stapel: het deel waarin ik me focuste op het werk dat ik op dat moment deed. 

Laat nu net dat zijn wat deze coronatijden ons geeft: tijd om in het hier en nu te zijn. Dit is in ieder geval hoe ik deze periode beleef.

Suitably yours,

Annelies

het wc papier kunstwerk.

‘Tijdloos is verder denken en vragen stellen.’

Dit schreef ik jaren geleden op sociale media. 

Eerst wil ik je toch even iets grappig over toiletpapier vertellen. Nog voor ik die quote op social media schreef werkte ik freelance voor een kunstenaar. Ze belde me dat ze me nodig had voor naaiwerk. Haar werk bestaat uit gevonden- en samengestelde objecten. Een aantal van mijn kunstenaarsvrienden zijn fan van haar oeuvre. Als je de achtergrond van een werk kent, dan is de betovering gemakkelijk weg. 

Ik kwam bij haar atelier aan met mijn naaimachine en verschillende kleuren garen. Ik had niet echt een idee wat mij te wachten stond vandaag; buiten het feit om, dat ik dingen voor haar ging maken met de naaimachine. Een atelier staat vaak vol met ‘work in progress.’ Na wat verschuiven, en aan de kant leggen, had ik een werkplaats. Toen kwam ze aan met een rol roze wc-papier; tenminste, daar leek het op. Het was iets groter dan wc-papier en de rol was dikker. Ze scheurde er een drietal meter vanaf en daar mocht ik vrij wat op stikken. Zo maakte ik een stuk of vijf dingen. Ze kwam terug en was in de wolken. Zij zag er van alles in en associeerde er van alles bij. Ze betaalde me met een werk van haar, wat ik beter vond dan dit gestikte wc papier.  Het mopje is dat ze heel vooruitstrevend dacht. 

Ik vind het fijn om door mijn freelancewerk met verschillende mensen in contact te komen. Dit leert me veel over mezelf. Wat ik zo vreemd vond aan haar manier van werken, was dat het zo intuïtief was. Mijn intuïtie is voor mij meer een wijze, waarop ik mijzelf raad geef en enigszins stuur. In mijn werkwijze probeer ik duidelijk, planmatig en consensïus te zijn. Al lachend zeg ik vaak dat het gewoon logisch werken is. Je kunt niet eerst je kledingstuk afwerken, vervolgens het patroon teken en dan pas je ontwerp maken. Het is juist die manier van denken, die zij als kunstenaar wilde laten zien. Misschien, geen idee. 

Haar werk roept bij mij nu wel die vraag op. Het moment dat ik voor haar werkte is zeker zeven jaar geleden. Ik kan niet onmiddellijk de andere freelance-opdrachten die ik toen deed voor de geest halen, maar haar werk schoot direct terug in mijn hoofd in deze toiletpapier hamstertijd. Ik begreep haar werk niet zo goed; ik wist niet wat ik ermee moest beginnen. Het blijft wel hangen. Toen ik narekende dat het zeven jaar geleden is, verschoot ik. Tijdloos is verder denken en vragen stellen. 

Haar werk en manier van werken, passeerde af en toe mijn gedachten. Ik heb van die hersenen, die als ze iets zien of ervaren waar ze niet onmiddellijk iets van begrijpen, ze de tijd nemen om dat te laten bezinken. Deze toevalligheid met wc-papier bewijst dit maar eens te meer. Ik ben daar blij en dankbaar voor, omdat ik vragen stel en verder denk. 

De meeste redeneringen die ik maak zijn niet af. Dit is een laten zien en laten zijn van de gedachtengang op dit moment. Dus ja, nu sta ik anders tegenover haar werk dan toen ik net voor haar werkte. Toen vond ik het grappig, vreemd en frappant. 

Ik merk met dit te schrijven dat ik niet anders kan dan concluderen dat haar werk tijdloos is. Dit is opnieuw een conclusie, die ik in het nu laat zien en zijn. Ik associeer dit met een extravagante modeshow en onpraktische kledingontwerpen. Tot voor deze kleermakerszit plaatste ik dat in de categorie creatieve marketing: de sfeer en het verhaal van een ontwerper laten zien en zijn. Omdat die kleding niet direct draagbaar is in het alledaagse leven, was dit mijn verklaring en vanuit die sfeer en dat verhaal wordt dan een pret-à-porterlijn ontwikkeld. Dus die modeshow en de extravagante ontwerpen dienen ter verkoop van die draagbare lijn. Wat wellicht nog steeds voor een deel waar is. 

Maar dit gegeven van het wc-papier kunstwerk laat me zien dat een beeld of ervaring, wat met verder denken en vragen stellen, juist tijdloos is. Dus zo een extravagant ontwerp, van bijvoorbeeld Walter Van Beirendonck, dat ik enkel maar op een foto heb gezien omdat ik nog te jong was, is net omwille van het feit dat het me vragen doet stellen en verder laat denken tijdloos. Terwijl het tegelijkertijd ondraagbaar is voor de meeste mensen. 

Ik benoem die vorm van mode dan ook de modekunst of de artistieke mode. Een beeld of ervaring van een kunstwerk kan jaren in mij blijven hangen. Dit laat me zoveel vragen stellen en verder denken, waardoor het tijdloos is. 

Suitably yours,

Annelies

Wat als dat denken mezelf eigenlijk blokkeert.

Wat als dat denken mezelf eigenlijk blokkeert. Om niet altijd dezelfde redeneringen te moeten maken, maken we afspraken en regels. We hebben verkeersregels, zodat we niet bij elke ontmoeting met een andere weggebruiker in gesprek moeten gaan om tot één of andere overeenkomst te komen. Zo ontstaat een geheel van hoe we dingen doen en dat is een cultuur. 

Maar nu merk ik dat veel van de blokkades, die anderen en ikzelf ondervinden, juist komen van het zomaar aannemen van de manier waarop we dingen doen. Het denken dat ik momenteel als blokkerend ervaar gaat over mijn eigen waarden: menselijk, creatief, authenticiteit, zelfstandigheid en gelijkwaardigheid zijn en laten zien. In elke keuze die ik maak, en elke stap die ik zet, laat ik deze waarden het kompas zijn.

Ik merk dat ik moe word van menselijk blijven tegenover onmenselijke reacties en gedrag van anderen. Ik merk dat ik creativiteit blijf geven aan een context die mijn creativiteit dood. Ik merk dat ik authentiek omga met anderen, die me uitlachen en treiteren om mijn authenticiteit. Ik merk dat ik zelfstandig ben en verantwoordelijkheid neem in een omgeving waar dit het laatste is wat je doet. Ik merk dat ik anderen als gelijkwaardig probeer te benaderen, terwijl anderen me herhaaldelijk naar beneden duwen. Ik zit duidelijk in een context waar mijn waarden niet mee in overeenstemming zijn. 

Zie je de tegenstelling: ik gebruik mijn waarden om in een context te blijven die me niet waardeert. Ik gebruikt mij creativiteit om manieren te zoeken om dit te blijven doen. Dit maakt dat ik me flexibel opstel naar de ander en de context, terwijl waarden het enige zijn wat je kan meenemen in de arena, aldus Brené Brown. Hoe ik dit interpreteer: waarden zijn de enige stabiele factor in je leven (duurzaamheid, ability to sustain). Ik raadpleeg mijn waarden. Wat is in deze situatie het menselijke, creatieve, authentieke, zelfstandige of gelijkwaardige wat ik kan doen? 

Een nadeel aan de combinatie van mijn vijf waarden is dat ik blijf proberen. Vechten tegen de bierkaai. Lang nadat het al duidelijk is dat dit het niet is, omdat anderen ook maar mensen zijn en tijd nodig hebben. Omdat ik creatieve manieren blijf vinden om iets te proberen. Omdat jezelf zijn ook jezelf zijn en laten zien is in een context die daar niet voor openstaat. Omdat bij jezelf horen nu eenmaal soms zelfstandig en alleen staan is. Omdat mijn visie, mening en waarden niet meer waard zijn dan die van anderen. 

Nu merk ik dat ik regels en afspraken maakte met mijn waarden, waardoor de waarheid van me weg waait en er dus enkel te volgen regels en afspraken zijn. Wat in het geval van het verkeer goed is, omdat de waarden in het verkeer voor iedereen hetzelfde zijn. We willen allemaal vlot geraken waar we moeten zijn en we willen niet dood gaan of gewond raken.

Maar wat me in mijn geval wegdrijft van mijn waarde en waarheid is het maken van deze regels. Waarden zijn woorden die als waar aanvoelen. Het aanvoelen is een lange termijn verhaal. We kennen allemaal de metafoor van het zaadje dat je eerst dagen water moet geven voor het iets is. Vervolgens bescherm je het zaadje tot het een hele stevige plant wordt. Het zit hem in de kleine dagelijkse stapjes en dingetjes die je laat zien of zijn. 

We maken regels om niet elke dag deze morele evenwichtsoefening te doen. Ik deed deze oefening: wat zijn mijn waarden en wanneer voel ik me gesteund in deze waarden. Een leven dat je waarden ondersteunt is een duurzaam leven. 

Zou het kunnen dat het blijven zoeken naar passende kleding in gelijkwaardige winkels, hetzelfde is als wat ik doe in de context die ik hierboven beschreef. Zou het kunnen dat we mode- en stijlregels maken, maar dat we ver van onze eigen kledingwaarden en onszelf verwijderd zijn. Duurzame kleding en een leven waarin je met je waarden, waarheid en waarde verbonden bent. Zou het kunnen dat onze cultuur niet meer verbonden is met ons?

Misschien is die waardenoefening wel een nieuwe manier van mode-inspiratie opdoen.

Suitably yours,

Annelies